Иық белдеу бұлшықеті

Қолдың бұлшықеттері мен шандырлары
• Қол бұлшықеттерін олардың топографиялық жағдайы мен қызыметтерінің ерекшеліктеріне байланысты иық белдеуі бұлшықеттеріне және қолдың еркін бөлігнің бұлшықеттеріне бөледі. Еркін бөлік бұлшықеттерінің ішінен иық, білек және қол басы бұлшықеттерін бөледі.

Дельтатәрізді бұлшықет (m. deltoideus)
• Үшбұрышты иық буынын және бірәз иық бұлшықеттерін жауып тұрады.
Басталуы: Бұғананың латералді бөлігі, акромион және жауырын қыры.
Бекітілуі: Тоқпан жіліктің дельтатәрізді бұдыры.
Қызыметі: Иықты көлденең жазықтыққа дейін әкеледі, алдыңғы бұдырларын алға, артқы бұдырларын артқа тартады.

Қылқанүсті бұлшықеті (m. supraspinatus)
• Жауырынның қылқанүсті шұңқырын толтыра, траперциятәрізді бұлшықет
астында орналасады.
•
•
Басталуы: Қылқанүсті шұңқырының беті.
Бекітілуі: Тоқпан жіліктің үлкен төмпешегінің жоғарғы алаңы иық буынының қаптамасы.
Қызыметі: Иықты әкетеді (көтереді), иық буынның қаптамасын кері тартады

Қылқанасты бұлшықет (m. infaspinatus)
• Дельтатәрізді және траперциятәрізді бұлшықеттермен жартылай жабылған.
• Басталуы:Жауырынның қырасты шұңқырының қабырғалары.
• Бекітілуі: Иық сүйегінің үлкен төмпешегінің ортанғы алаңы иық буынының қаптамасы.
• Қызыметі: Иықты сыртқа және иық буынының қаптамасын тартып тұрады.

Үлкен (жұмыр) дөңгелек бұлшықет (m. major)
• Арқаның жалпақ бұлшықеттіне толық беттеседі.
• Басталуы: Жауырынның артқы бетінің төменгі бұрышына жақын.
• Бекітілуі: Тоқпан жіліктің кіші төмпешегінің қылқанына.
• Қызыметі: Иықты ішке бұрады, қолды артқа және медиалді қозғалтады.

Жауырынасты бұлшықет (m. subscapularis)
• Жалпақ жауырынның аттас шұңқырын толтырып тұрады.
• Басталуы: Жаурынасты шұңқырдың бетінен.
• Бекітілуі: Тоқпан жіліктің төмпешегі, иық буынның қаптамасы.
• Қызыметі: Иықты ішке бұрады, оны денге әкелуге қатысады.

Иықтың екі басты бұлшық еті (m. biceps brachii)
• Екі басы бар. Пішіні дөңгеленген, тікелей терастында иықтың алдыңғы аймағы мен шынтақтың бүгілу аймағында орналасқан.
• Басталуы: Ұзын басы жауырынның буынүсті төмпешегінен, қысқа басы жауырынның құстұмсықтәрізді өсіндісінен, лейін екі басы да жалпақ қарынша түзіп, мықты сіңірге өтеді.
• Бекітілуі: Кәрі жілік бұдырына, бұлшықет сіңірінің фиброзды будасыың бір бөлігі табақшалы өсінді түрінде медиалді бағытталып, білек шандырына өтеді.
• Қызыметі: Білекті бүгеді, оны сыртқа қарай айналдырады, ұзын басшас арқылы қолды әкетуге қатысады қысқа басшасы арқылы қолды әкелуге қатысады.

Құстұмсық-иық бұлшықеті (m. coracobrachialis)
• Жалпақ ұршықтәрізді.
• Басталуы: Жауырынның
құстұисық өсіндісі.
• Бекітілуі: Тоқпан жіліктің медиалді бетінің ортасы.
• Қызыметі: Иықты бүгеді және оны орталық жазыққа әкеледі.

Иық бұлшықеті (m. brachialis)
⮚ Жалпақ, иықтың төменгі жартысында алдыңғы бетінде екі басты бұлшықеттің астында орналасады.
⮚ Басталуы: Тоқпан жіліктің сыртқы және алдыңғы беті.
⮚ Бекітілуі:Тоқпанжіліктіңбұыры, жартылай иық буынның буын қабына.
⮚ Қызыметі: Білекті бүгеді, иық буынының буын қабын кереді.