Тыва чурту делгерезин, дынгылдайы чангыланзын

Содержание

Слайд 2

Тыва республика дугайында
Тыванын чуртакчы чону «Тыва улус» деп ат-биле XVII вектен

Тыва республика дугайында Тыванын чуртакчы чону «Тыва улус» деп ат-биле XVII вектен
эгелеп адаттынып эгелээн.
Тыва чоннун дилээ-биле 1914 чылдын апрель 18-те Россия Тываны бодунун составынче киирип алган
1921 чылда тыва чон боттарынын ангы демократтыг Тыва Арат Курунени тургусканнар
1961 чылдын октябрь 10-да Тыва Автономнуг Совет Социалистиг Куруне кылдыр эде адаттынган.
1991 чылдан эгелеп Россия Федерациязынын ангы
сулделиг, ыдык туктуг, ырылыг – Тыва Куруне – деп субъектизи апарган
1993 чылдын декабрьда – Тыва республика кылыдр эде адаттынган.

Слайд 3

Тыва дыл
Торээн дылывыс –байлаавыс.
Торээн дылывыс – чеспээвис.
2016 чылдын январь 18

Тыва дыл Торээн дылывыс –байлаавыс. Торээн дылывыс – чеспээвис. 2016 чылдын январь
те Тыва республиканын чарлыы биле
ноябрь 1-нин хунун Тыва дыл хуну кылдыр чарлаан.

Слайд 4


Тыва тук авторлары: Сат Оюн-оол Доктугуевич
Иван Чамзоевич
Сентябрь 17 де 1992

Тыва тук авторлары: Сат Оюн-оол Доктугуевич Иван Чамзоевич Сентябрь 17 де 1992
чылда куруне демдээ кылдыр Дээди Хурал доктаалын ёзугаар хулээп алдынган.

Слайд 5


Тыванын сулде-демдэ

Сентябрь 17 де 1992 чылда куруне демдээ кылдыр Дээди Хурал

Тыванын сулде-демдэ Сентябрь 17 де 1992 чылда куруне демдээ кылдыр Дээди Хурал доктаалын ёзугаар хулээп алдынган.
доктаалын ёзугаар хулээп алдынган.

Слайд 6


Тыванын ыдык ыры
«Мен Тыва мен»
11 август 2011 чылда ундезин

Тыванын ыдык ыры «Мен Тыва мен» 11 август 2011 чылда ундезин хоойлу
хоойлу биле чурт баштыны Кара-оол Ш.В бадылаан
13 августа 13-те 2011 чылда – «Тувинская правда» №85 солунга пардаттынган болгаш куш кирген
Авторлары: Моолдун Баян-Олгуй аймаанын Сэнгэл сумузунун чурттакчылары, тыва аймак сооктуг Окей Шанагаш (созу) биле Кан-Томур Сарыглар (аялгазы)

Слайд 7

.
"Мен - тыва мен"
Арт-арттың оваазынга
Дажын салып чалбарган
Таңды, Саян ыдыынга
Агын өргээн тыва мен.
Кожумаа:
Мен

. "Мен - тыва мен" Арт-арттың оваазынга Дажын салып чалбарган Таңды, Саян
– тыва мен
Мөңге харлыг дагның оглу мен.
Мен – тыва мен,
Мөңгүн суглуг чурттуң төлу мен.
Өгбелерим чуртунда
Өлчей тарып иженген,
Өткүт хөөмей ырынга
Өөрүп талаан тыва мен.
Кожумаа:
Мен – тыва мен,
Мөңге харлыг дагның оглу мен.
Мен – тыва мен,
Мөңгүн суглуг чурттуң төлу мен.
Аймак чоннар бүлези
Акы-дуңма найыралдыг,
Депшилгеже чүткүлдүг
Демниг чурттуг тыва мен.
Кожумаа:
Мен – тыва мен,
Мөңге харлыг дагның оглу мен.
Мен – тыва мен,
Мөңгүн суглуг чурттуң төлу мен.

Слайд 8

Тыва республика дараазында кожуунарадан тургустунган:
Республиканын тову – Кызыл хоорай
1. Бай-тайга

Тыва республика дараазында кожуунарадан тургустунган: Республиканын тову – Кызыл хоорай 1. Бай-тайга
кожуун - тову Тээли суур
2. Барыын-Хемчик кожуун - тову Кызыл-мажалык суур
3. Бии-Хем кожуун – тову Туран хоорай
4 Каа-Хем кожуун - тову Сарыг-Сеп
5. Кызылский кожуун тову Каа-Хем суур
6. Монгун –Тайга кожуун – тову Мугур-Аксы суур
7. Овур кожуун – тову Хандагайты суур
8. Сут-Хол кожуун – тову Суг-Аксы
9. Танды кожуун – тову Бай-Хаак суур
10. Тере-Хол кожуун – тову Кунгуртуг суур
11. Тес-Хем кожуун –тову Самагалдай суур
12 Тожу кожуун- тову Тораа-Хем суур
13. Улуг=Хем кожуун – Шагаан-Арыг хоорай
14. Чаа-Хол кожуун -тову Чаа-Хол сур
15. Чеди-Хол кожуун- тову Хову-Аксы суур
16. Чоон-Хемчик кожуун – тову Чадаана хоорай
17. Эрзин кожуун –тову Эрзин суур

Слайд 9

Торээн Тывам делгемнерин
Тончу чокка эргиксээм кээр
Баарымнын когу ышкаш,
Булун буру

Торээн Тывам делгемнерин Тончу чокка эргиксээм кээр Баарымнын когу ышкаш, Булун буру
менээ эргим…
Монге менги тайгаларда
Маны, ирбиш, чунма, те дээш,
Чараш Тожу ээлеп чурттаан,
Чаргы дээштин чуну чок дээр!
Торээн черим делгеминин
Толу болган кежиимге мен,
Чоргааралым, ынакшылым,
Чолукшулум илереттим!
автор Менги Саая

Слайд 10

Тыванын тос эртинези 1. Хайыракан даа 2. "Азас« хол 3. «Кижи кожээ» Бижиктиг-Хая 4. Аржаан "Ажыг-Суг«

Тыванын тос эртинези 1. Хайыракан даа 2. "Азас« хол 3. «Кижи кожээ»
аржааны 5. "Сүт-Хөл« хол 6. «Чараш-Даш» 7. «Үстүү-Хүрээ» 8. Ирбис 9. шивээ "Пор-Бажын"

Слайд 11

Хайыракан даа , Улуг-хемский кожуун

Хайыракан даа , Улуг-хемский кожуун

Слайд 12

Азас хол, Тожу кожуун

Азас хол, Тожу кожуун

Слайд 13

«Кижи кожээ» Бижиктиг-Хая
Барын-Хемчик кожуун

«Кижи кожээ» Бижиктиг-Хая Барын-Хемчик кожуун

Слайд 14

«Ажыг-Суг» аржааны, Чаа- Хол кожуун

«Ажыг-Суг» аржааны, Чаа- Хол кожуун

Слайд 15

Хол «Сут-Хол»
Сут-хол кожуун

Хол «Сут-Хол» Сут-хол кожуун

Слайд 16

«Чараш даштар»
Бай-Тайга кожуун

«Чараш даштар» Бай-Тайга кожуун

Слайд 17

Хурээ «Устуу -Хурээ», Чоон-Хемчик кожуун

Хурээ «Устуу -Хурээ», Чоон-Хемчик кожуун

Слайд 18

Ирбис , Монгун -Тайга кожуун

Ирбис , Монгун -Тайга кожуун

Слайд 19

Шивээ «Пор- Бажын», Тере_Хол кожуун

Шивээ «Пор- Бажын», Тере_Хол кожуун

Слайд 20

Уш ыдык
Тыва дыл
Тыва черин
Тыва чонун –
ожуунун уш

Уш ыдык Тыва дыл Тыва черин Тыва чонун – ожуунун уш дажы ол-дур. Александр Даржай.
дажы ол-дур.
Александр Даржай.
Имя файла: Тыва-чурту-делгерезин,-дынгылдайы-чангыланзын.pptx
Количество просмотров: 90
Количество скачиваний: 3