Юбилей Жера газет лакташ тынгалмылан 95 и

Историйыштына эртыш курымын коклышы ивла – тиды кого кредалмашвла, кычалмашвла да экспериментвла. Революций паштек у шулыш доно народ вес ылымашыш ванжен. Сандалыкышты цила варе пачылтыныт творческий кружоквла, ушнымашвла. Кырык мары велнамат у шулыш эртен кете. 90 и перви, 24 январьын 1926 ин, лактын «Кыралшы» лыман кырык мары газетын пытариш номержы.

А пытариок…

«… Якшар армийын южный фронт гыц Казань халаш толынам. Губвоенкоматышты назначенийым вычен шынзымем. Стол вылныш газет дон журналвлам анжымем годым ужын колтышым кырык марла сирымы газетым. Орым, омын агыл вал?! Газетым лыдын лактым да, цила делаэмым шуэн, газетыштыш адрес доно редакцийыш кыргыжым», - тенге ашындарен Никон Васильевич сирен, а мартын 1919 и гыц ти кырык мары газетын редакторжы лин. Тынам газет маналтын «Незерын шамакшы» да Казань халашты печатывыялтын. Ти лым доно 17 январь гыц 11 сентябрь 1919 и якте коклы ик номер газет лактын.

Никон Васильевич Игнатьев (1.04.1895-6.03.1941) – кырык мары газетын редакторжы.

Н. В. Игнатьев Салымсолаэш шачын тенгеок кырык мары литературын основоположникшы ылеш. Газетеш статьявлам, ылымаш гыц налмы темывлаэш фельетонвлам сирен. Пытари «Кыралшы» , вара «Ленин корны» газетышты пашален.

«Тор» («Правда») лыман лимыкы газет Козьмодемьянск халашты печатывыялташ тынгалын да 15январь 1922 и якте лактын. Вара 1926 и якте, пумага уке ылмы велдык, газет печатывыялтде.

ВКП(б) Мары обком 1926 ин кырык мары газетым мынгеш лыкташ реша. Ынде газет «Кыралшы» («Пахарь») маналташ тынгалын да 1930 ин июнь гыц « орган Марийского обкома , Козьмодемьянского канткома ВКП(б) и Маробика» лин. «Кыралшы» газет районный парторганизацийын пытариш печатывыйымы газетшы ылын, седын дон пытариш номер лакмы кечы 24 январь 1926 и кырык мары газетын шачмы кечешыжы шотлалтеш.

Шукы поэт да писательын сирымывлашты газетеш пецатлалтын

Никандр Филлипович Ильяков
(10.11.1913-5.5.1967)
Кыльыкал солаэш шачын. Рассказ дон стихотворенийвлам сирен, «Кыралшы» газетышты пецатлалтын.

Никандр Филиппович Ильяков халаштыш педтехникумым пытарен. Солашты ты вереман коллективизаций кеен - у ылымаш строялтын, колхозвла пачылтыныт, молодежь ты вереман у техникы-трактор доно пашалаш тыменьын. Любознательный комсомолец «Кыралшы» газетын сельский корреспондентшы лиэш, сола ылымаш гишан статьявлам сира . Самой ти вереман мары литературыжат цаткыдемеш, у вим налеш.

Константин Иванович Беляев
(1910-1964)
Йынгы Кушыргы солаэш шачын. Пытариш очерк дон стихотворенийвлажы 1927 ин «Кыралшы» газетеш пецатлалтыныт.

Пет Першут (Першуткин Петр Григорьевич) (1909-1943)
Пайгусово солаэш шачын, «Кыралшы» газетышты пецатлалтын. «Кыткы суан» поэма-ямак доно лымлешталтын.

В. Сузы (Владимир Павлович Семенов)
(1913-1973)
Сарапай солаэш шачын, писатель, журналист, «Ленин корны» газет доно кылым кычен.

Геннадий Иванович Матюковский
(14.02.1926-22.01.1994)
Кыльыкал солаэш шачын, поэт, журналист, «Ленин корны» газет доно кылым кычен.18 марла книга, 4 рушла книган авторжы.

Виталий
Альбертович
Петухов
(9.02.1954-12.01.2016)
Кого Сорманангыр солаэш шачын. Пытариш стихотворенийжы «Ленин корны» газетеш 1968 ин пецатлалтын. Василий Патраш (Петухов Василий Михайлович) тьотяжы.

Ти верема лошты редактор пашам газетышты шукын ыштеныт. Редактор пашам Степан Фирсов, Кирилл Великанов, Никодим Цветков, Илья Вассанов, Евгений Королёв, Николай Родионов, Иван Сильдушкин, Вениамин Иванов, Сергей Смирнов, Василий Демченков, Алексей Васканов, Петр Склемин да молат ыштеныт.

Великанов Кирилл Алексеевич
(1902- 1942)

Великанов К. А. Йылйал солаэш шачын. Москвашты Всесоюзный институт журналистиким пытарен да шачмы варышкыжы толын. Козьмодемьянск халашты 1927-1930 ивлан пытариш марла «Кыралшы»лыман газетышты редактор пашам ыштен, а варажы 1933-35 ивлан «Ленин корны» газетын редакторжы лин.

Иван Горный (Тарьянов Иван Иванович)
(23.02.1933-
1958 и гыц газетышты пашала, а 1970-89 ивлан – кырык мары газетын редакторжы. Кырык мары районын Алыктыр солаэш шачын. .

Теве мам 70-шы ивлан, кынам газетышты редактор И.И. Тарьянов ылын, сирымы: «Газет маняр и лактеш, самырык литераторвлалан талантыштым шке семыньжы пачаш палша. Ти пуры традиций кызытат улы. Редакцийышты литературный объединений ровотая. И гыц иш «Мой край» конкурс эртаралтеш. Журналистын пашашты со ум кычалмаш, яжон сирен мыштымаш келеш. Газетын цила номержы коллективын стараний доно лактеш. Тиды пиш кого паша.»

«Кыралшы» газет «Жера» якте кужы корным эртен.

«Жерӓ» газетын
лымжым сирымашат
со уэм миа

Кызыт «Жера» газетышты редактор пашам В.Е.Рыбаков ышта.

Жера газетын коллектившы

Кызыт «Жера» газетышты редактор пашам В.Е.Рыбаков ышта.

Кырык мары газетна районышты со лактын шалгыжы, интересный лижы, лыдшывла каждый номерым сусун вычышты.