Венгр халык әкияте “Комсызлык бәласе

Чыңлады көмеш кыңгырау,
Безне дәрескә чакырып.
Кызыклы дәресне башлыйк
Парталар артына утырып.

Телләр белгән, илләр белгән.
Язык разум открывает.

Халык авыз иҗат әсәрләренә нәрсәләр керә?
мәкальләр - пословицы
бишек җырлары - колыбельные песни
такмаклар - частушки
санамышлар - считалки
тизәйткечләр - скороговорки
әкиятләр -сказки

Бәяләү бите

Мультфильм

Комсызлык турында мәкальләр
Комсыз абынып егылса да, бер әйбер учлап алмыйча тормас.
Комсызлык бер ишектән килеп керсә, бәхет икенче ишектән чыгып китә.
Комсыз тау кимереп, диңгез суын эчсә дә туймас.
Диңгезне күмеп була, әдәмнең комсызлыгын күмеп булмый.
Азга канәгать итмәгән күбен күрмәс.
Азның кадерен белмәгән күпнең кадерен белмәс

Дәреслек белән эшләү.
«Комсызлык бәласе»
(Венгр халык әкияте) .
Бит 38 – 40.

Проблема: дәрес вакытында әкиятнең эчтәлеге буенча телдән диафильм төзеп буламы.
Максат: телдән диафильм төзү.
Бурычлар:
1. Татарча – русча сүзлек өстендә эшләү.
2. Сүзләрне аңлап, дөрес әйтергә өйрәнү;
3. Әкиятне сәнгатьле итеп, кычкырып уку;
4. Ике яки өч сүздән генә торган җөмләләр төзү;
5. Эшнең нәтиҗәсен тәкъдим итү.

Татарча – русча сүзлек
таба – находит
тигез - ровно
бүлә алмыйлар – не могут разделить
бүлә - делит
кычкыра – кричит
тагын – ещё
тигез бүлми – не делит ровно
риза түгел – не согласны
шаулашалар – шумят
аптырап калмый – не растеряется
авызларын ачып калалар – остаются ни с чем
комсызлык – жадность, ненасытность
бәла китерә – приносит беду (несчастье)

Ял минуты
Күп утырдым, аркам арыды (басалар),
Аягым, кулым талды(урында атлыйлар).
Гәүдәм оеп, катып калды (уңга, сулга иеләләр),
Билем бөгелмәс булды (алга, артка иеләләр).

Карточкалар белән эш
Аю балалары сыр табалар.
Алар сыр бүлә алмыйлар.
Төлке килә.
Төлке сыр бүлә.
Аю балалары кычкыралар.
Төлке тагын бүлә.
Төлке ашый.
Аю балалары риза түгел.
Алар шаулашалар.
Сыр тигез түгел.
Төлке аптырап калмый.
Сыр кечкенә кала.
Төлке көлә.
Аю балалары авызларын ачып калалар.
Комсызлык бәла китерә.

Телдән диафильм төзү

Әкиятне анализлау.
Әкиятнең исеме ничек дип атала?
Бу әкияттә сүз нәрсә турында?

символик рәсемнәргә карап, әкиятнең эчтәлеген искә төшерү

Ныгыту.
- Димәк, аюларга нинди киңәш?
- Төлкегә нинди киңәш?

Йомгаклау
Димәк, әкият нәрсәгә өйрәтә?
Бу дәрес безгә нинди тәрбия бирде?

Өй эше
Юмартлык турында мәкальләр язып килергә