Ыдык байырлалывыс – ынак Шагаавыс

Кайгамчыктыг болгаш бурунгу байырлал – Шагаа-биле Чеди-Х=л кожууннуё т=п ном саёыныё ажылдакчыла- рыныё мурнундан силер б\г\деге сеткиливис ханызын- дан байыр чедириишкинин
х\лээп ап к=р\ёер!

Шагааны –Тывага бурунгу \еден бээр
Ч==н ч\кт\н календарын езугаар Чаа чылды байырлаары – амыдыралды тынгартыры, кижиниё сагыш-сеткилин арыглаары, эё-не ыдыктыг болгаш арыг кузелдерниё, сарыылдыг чоруктуё, буянныг болгаш ч=пт\г чоруктуё бодараарынга идегел-биле холбашкан. Шагааны байырлап турда, бистиё чонувустуё, бойдустуё м=ёге хоойлуларын, ынакшылдыё болгаш буянныг чоруктуё хоойлуларын езугаар чурттаар ч\тк\л\, бурунгуларныё чаёчылдарын камгалаар к\зели, кожа-хелбээ болгаш
х\нд\лээчел чоруктуё езузу илереттинер.

Тыва чонум чаёчылдары
Тывызыксыг аажок чараш
Шаандан тура чаёчыл болган
Шагаа деп бир байырлал бар
Байырлалдыё б\д\\з\нде
Улуг-биче чолукшуулу
Саёны салып, с\тт\ чажып
Ч\д\лгевис сагыылыёар

Саё салыры

Ажы-т=лд\ё келир =й\
Аяс дээр дег чырык болзун
Аът чылдыг кижилерниё
К\зел-соруу будер болзун
К\р\невис Тывавыстыё
К\ч\ к\ж\ хайнып турзун!
/н\ш-д\ж\т чаагай болзун,
Оът-сиген элбек болзун.
Азыраан мал х\р турзун,
Аал-оран тайбын турзун
Курай, курай!

Аарыг-аржык чагдавазын
Айыыл-халап таварбазын!
Бурган башкы ыдыктап каан
Буян-кежик бодаразын!

УТКУП ТУРАР АЪТ ЧЫЛЫ
УТТУНДУРБАС КЕЖИКТИГ БОЛЗУН
УТТУНМАС БУЯНЫГ БОЛЗУН,
АЪШ-ЧЕМ ЭЛБЕК БОЛЗУН,
АРБАЙ-ТАРАА ЧААГАЙ БОЛЗУН.

Тыва национал чем

Ужа - кюрдюк

Кургулдай
Чымчак хан
Тырткан ижин