- Главная
- Литература
- Белорусская вышивка
Содержание
- 2. Вобразы Сонца i Зямлi Нашы продкi-славяне лiчылi, што галоўнымi багамi сярод людзей i ў прыродзе з'яўляюцца
- 3. Вобразы дрэва i палёў Жыццё нашых продкаў было цесна звязана з лесам. Ён даваў дрэва на
- 4. Вобраз Мацi–Радзiцельнiцы Вобраз мацi характэрны для мастацтва ўсяго свету, але ў беларусаў карыстаецца асаблiвай любоўю. Магчыма
- 5. Вобраз агню У язычніцкіх славян быў пашыраны культ агню. Увогуле агонь, ачаг у нашай свядомасьці звязваецца
- 6. Вобраз Ярылы Ярыла ў язычніцкай міфалогіі ўсходніх славян – бог сонца, вясны і ўрадлівасці, кахання. Гэты
- 7. Вобраз кахання Так, пачатак кахання, першае знаёмства хлопца з дзяўчынай сімвалізуюць два галубы, павернутыя галовамі ў
- 8. Вобраз пеўня Шчасце сям'i, сядзiбы, хаты ахоўвалi абярэгi – сiмвалы свяшчэнных жывёл i птушак. Сярод такiх
- 9. Вобраз моцнай дзяржавы, крэпкай сям’i Вобраз чалавека Кожная цывiлiзаваная краiна заклапочана ўмацаваннем сям’i. Гэта той падмурак,
- 10. Вобраз роднай Беларусi Вобраз крынiцы Вобраз роднай Беларусi перадаецца ў выглядзе разеткi, аблямаванай гiрляндай кветак. Вышываючы
- 11. Вобраз жыцця Васьміканцовая зорка Жыццё – каб паказаць ідэю жыцця, росквіту і адзінства ўсяго існага, салярны
- 12. Вобраз берагіні Абярэг ад хвароб Берагіня – персанаж беларускага фальклору, абараняе маці і дзіця. Паказваецца ў
- 13. Вобраз продкаў Хлеб Продкі – гэты сімвал азначае, што памяць аб прабацькам будзе жывая, пакуль будзе
- 14. Душа Сімвал Святога Дрэва і Радаўніцы Душа – паказваецца ў выглядзе стылізаванага матылька або матылька (бабочки)
- 16. Скачать презентацию
Слайд 2Вобразы Сонца i Зямлi
Нашы продкi-славяне лiчылi, што галоўнымi багамi сярод людзей
Вобразы Сонца i Зямлi
Нашы продкi-славяне лiчылi, што галоўнымi багамi сярод людзей
Iх дзецi – Ярыла i Жытняя Баба – глядзяць за ўродам жыта i пшанiцы. У Ярылы i Жытняй Бабы былi свае дзецi – ураджай Жыцень, ураджай Спарыш, ураджай Рай, ураджай Багач. Яны глядзелi, каб на нiве быў урод, каб жытнi колас быў цяжкi, каласiсты, каб уся нiва была застаўлена снапамi ды бабкамi, каб сталы ламiлiся ад хлеба-караваю.
У старыя часы да Сонца, як да бога, звярталiся па дапамогу.
Вобраз Сонца мае выгляд ромба з праменямi ўбакi. Запаўненне ромба мае розныя варыянты.
Вобраз Зямлi-Кармiліцы набыў выгляд ромба, запоўненнага маленькiмi квадрацiкамi цi ромбiкамi. Гэта нiбы зярняткi, роўна засеяныя на полi дбайнай рукой селянiна.
Слайд 3Вобразы дрэва i палёў
Жыццё нашых продкаў было цесна звязана з лесам.
Вобразы дрэва i палёў
Жыццё нашых продкаў было цесна звязана з лесам.
Таксама натхняла рукадзельнiц прыгажосць палёў, якiя залацяцца спелым жытам, i зялёных, цi квецiстых лугоў.
Вобраз песнi
Калi дзяўчаты вышывалi ўзоры, яны спявалi песнi. Асаблiва падабалiся iм песнi аб каханнi. Песнi i ўзоры суправаджалi беларускую сялянку напрацягу ўсяго жыцця. Гэта як самыя блiзкiя сябры, яе мары i спадзяваннi. Розныя па настроi песнi выклiкалi нараджэнне розных узораў.
Слайд 4Вобраз Мацi–Радзiцельнiцы
Вобраз мацi характэрны для мастацтва ўсяго свету, але ў беларусаў карыстаецца
Вобраз Мацi–Радзiцельнiцы
Вобраз мацi характэрны для мастацтва ўсяго свету, але ў беларусаў карыстаецца
Калi Бог хоча благаславiць жанчыну, ён пасылае ёй у дар дзiця. Таму ў старыя часы найбольш шанаванай, найбольш паважанай была багiня Мацi-Радзiцельнiца. Яна нарадзiла i выхавала нас усiх, дала нам самае дарагое – жыццё.
Слайд 5Вобраз агню
У язычніцкіх славян быў пашыраны культ агню. Увогуле агонь, ачаг у
Вобраз агню
У язычніцкіх славян быў пашыраны культ агню. Увогуле агонь, ачаг у
У славян агнём загадваў Жыжаль – блізкі сваяк антычнага грэчаскага бога агню і рамёстваў Гефеста. “Жыжаль – добры дзядзька. Ён усіх абдорыць: жанок – сярпамі, мужыкоў – лемяхамі, дзетак цяплом сагрэець. Выпаліць печы, каб старыя грэлі плечы”.
У вышыўцы і ткацтве Жыжаль паказваецца багата распрацаваным матывам, у аснове якога – васьміканцовая разетка – зорка. Ад яе адыходзяць стылізаваныя ці досыць рэалістычныя раслінныя ўзоры.
Слайд 6Вобраз Ярылы
Ярыла ў язычніцкай міфалогіі ўсходніх славян – бог сонца, вясны і
Вобраз Ярылы
Ярыла ў язычніцкай міфалогіі ўсходніх славян – бог сонца, вясны і
Ярыла – сімвал адвечнага росквіту вытворчых, жыццёвых сіл прыроды. Само слова паходзіць, відаць, ад слоў “яр, ярына, яравы”, што значыць веснавы, як яравая пшаніца ці жыта.
Вобраз Ярылы шматбачлівы, як шматбачлівая вясна – то халодная, то цёплая, то дажджлівая, то сухая. Таму і ў народнай творчасці вобраз Ярылы ўвасоблены многімі узорамі.
Слайд 7Вобраз кахання
Так, пачатак кахання, першае знаёмства хлопца з дзяўчынай сімвалізуюць два галубы,
Вобраз кахання
Так, пачатак кахання, першае знаёмства хлопца з дзяўчынай сімвалізуюць два галубы,
Калі птушкі павернуты галовамі адна да адной, а асабліва калі паміж імі – букет кветак, – гэта сімвал кахання ў самым росквіце.
Калі ж птушкі павернуты галовамі ў розныя бакі – на жаль, каханне скончылася. Гэта выява – паэма пра трагічнае каханне, каханне без узаемнасці.
Найбольш поўнымі выразнікамі лірычных і паэтычных настрояў у народным мастацтве былі птушкі. Так, зязюля сімвалізавала жанчыну-удаву, салавей – песняра кахання, сокал – вобраз каханага, арол – героя.
Што датычыць голуба – ён сімвалізуе многія паняцці. Так, ён выступае як сімвал міру, у хрысціянстве абазначае Святога духа. Але часцей за ўсё ён сімвалізуе каханне.
Слайд 8Вобраз пеўня
Шчасце сям'i, сядзiбы, хаты ахоўвалi абярэгi – сiмвалы свяшчэнных жывёл i
Вобраз пеўня
Шчасце сям'i, сядзiбы, хаты ахоўвалi абярэгi – сiмвалы свяшчэнных жывёл i
Два пеўнi, сiметрычна размешчаныя паабапал букета цi вазона, выступаюць у ролi абаронцаў, апякуноў жаночай долi.
Слайд 9Вобраз моцнай дзяржавы,
крэпкай сям’i
Вобраз чалавека
Кожная цывiлiзаваная краiна заклапочана ўмацаваннем сям’i.
Вобраз моцнай дзяржавы,
крэпкай сям’i
Вобраз чалавека
Кожная цывiлiзаваная краiна заклапочана ўмацаваннем сям’i.
Дзяржава складаецца з людзей. Чалавек – аснова жыцця на зямлi, аснова сям’i, прадаўжэння роду, моцы дзяржавы. Сiмвалам чалавека ў народнай свядомасцi з’яўляецца зорка. “Нарадзiўся чалавек – на небе з’явiлася яго зорка. Добры чалавек – яго зорка гарыць ярка”, – кажуць людзi. Зорка таксама сiмвал славы, росквiту творчых сiл. Кажуць: “Зорка першай вялiчынi”, “ закацiлася яго зорка”.
Слайд 10Вобраз роднай Беларусi
Вобраз крынiцы
Вобраз роднай Беларусi перадаецца ў выглядзе разеткi, аблямаванай
Вобраз роднай Беларусi
Вобраз крынiцы
Вобраз роднай Беларусi перадаецца ў выглядзе разеткi, аблямаванай
У старыя часы, калi нашы продкi яшчэ не ўмелi капаць калодзежы, чыстую ваду яны бралi з крынiц. Гэта было святое месца. Крынiчная вада лiчылася карыснай, гаючай, чароўнай. У крынiцах такая вада, казалi ў народзе, што калi чалавек яе нап’ецца, будзе дужы ды здаровы. Таму крынiца – гэта сiмвал жыццёвай сiлы, моцы, здароўя, сiмвал духоўнасцi, яднання з роднай зямлёй.
Слайд 11Вобраз жыцця
Васьміканцовая зорка
Жыццё – каб паказаць ідэю жыцця, росквіту і адзінства ўсяго
Вобраз жыцця
Васьміканцовая зорка
Жыццё – каб паказаць ідэю жыцця, росквіту і адзінства ўсяго
Васьміканцовая зорка – вельмі старажытны сімвал, які пазначае чалавека. У залежнасці ад спалучэння з іншымі элементамі можа сімвалізаваць жанчыну, жанчыну-маці або мужчыну – главу сям'і.
Слайд 12Вобраз берагіні
Абярэг ад хвароб
Берагіня – персанаж беларускага фальклору, абараняе маці і дзіця.
Вобраз берагіні
Абярэг ад хвароб
Берагіня – персанаж беларускага фальклору, абараняе маці і дзіця.
Абярэг ад хвароб – сімвал, закліканы адвесці ад чалавека хвароба і абараніць ад злых духаў. Выстаўленыя ва ўсе чатыры бакі «рагаткі» нібы паўтараюць старажытны жэст абароны – разведзеныя ў бакі паказальны і сярэдні пальцы пры сціснутым кулаку.
Слайд 13Вобраз продкаў
Хлеб
Продкі – гэты сімвал азначае, што памяць аб прабацькам будзе жывая,
Вобраз продкаў
Хлеб
Продкі – гэты сімвал азначае, што памяць аб прабацькам будзе жывая,
Хлеб – старажытная аснова багацця сям'і. Гэты сімвал нагадвае пра тое, якой цяжкай працай дастаёцца хлеб чалавеку, і аб неабходнасці паважлівага стаўлення да яго.
Слайд 14Душа
Сімвал Святога Дрэва і Радаўніцы
Душа – паказваецца ў выглядзе стылізаванага матылька
Душа
Сімвал Святога Дрэва і Радаўніцы
Душа – паказваецца ў выглядзе стылізаванага матылька
Сімвал Святога Дрэва і Радаўніцы – у ромбе Радаўніца ў выглядзе двух ялінак. Па абодвум бакам – сімвалы душ нябожчыкаў-сваякоў. Гэта шанаванне іх памяці, адначасова і надзея, што продкі паспрыяюць сям'і ў здароўі і дабрабыце.