O’zbetinshe Jumis

Jobasi:
● O’zbekstan Respublikasinda den-sawliqti saqlaw sistemasi
● Xalqtin’ emlewxana orinlari menen tamiynlengenlik darejesi dinamikasi
●O’zbekstan Respublikasinda jinsi boyinsha xalqtin’ keselliklerge shaliniwi
●Walayatlar boyinsha xaliqtin’ keselliklerge shaliniwi
●O’zbekstan Respublikasinda jas gruppalari boyinsha birinshi marte dizimge aling’an kesellikler

O’zbekstan Respublikasinda den-sawliqti saqlaw sistemasi
2017 jili 1-yanvar halatina O’zbekstan Respublikasinda 6542 ambulatoriya-poliklinika muassasalari bolip, olardin’ sani 1991 jilg’a (3027) qarag’anda eki ese kobirekke astin Emlewxana muassasalari sani ese kerisinshe, 1991 jilda 1388 emlewxana muassasalari iskerlik ju’ritken bolsa, 2016 jilg’a kelip 20% ke kemeydi, yag’niy 1106 ni quradi.

Emlew profilaktika muassasalari sani
(1991-2016 j.)

2016 jilda ambulatoriya-poliklinika muassasalarinin’ bir smenadag’I energiyasi 1991 jilg’a qarag’anda 46% ke asti. 1991 jilda Ambulatoriya-poliklinika muassasalari bir smenada 282,2 min’ adamdi qabil qiliw imkanyatina iye bolg’an bolsa, 2016 jilg’a kelip sol ko’rsetkish 411,9 min’ adamg’a jetti. Bir jilda bir adamg’a tuwri keletug’in ambulatoriya-poliklinika muassasalarina qatnawlar sani 2000 jilda ortasha 7 ma’rtege tuwri kelgen bolsa, usi ko’rsetkish 2016 jilg’a kelip 10 ma’rteden asti.

Ambulatoriya-poliklinika muassasalarinin’ bir smenadag’i energiyasi
min’ adam. (1991-2016)

Den-sawliqti saqlaw sistemasin maqbullashtirish, samaradorligin asiriw maqsetinde alip barilip atirg’an islohotlar na’tiyjesinde mustaqilliq jillarinda statsionar emlewxana muassasalarinda ha’m quramliq o’zgertiriwler a’melge asirildi, na’tiyjede 2016 jilda statsionar muassasalar sani 1991 jilg’a qarag’anda 20 % ke kemeydi. Samarasiz islep atqan emlewxanalardag’i emlew orinlarin optimallastiriliwi na’tiyjesinde statsionar muassasalardag’i orinlar sani 1991 jilg’a qarag’anda 49% ke, ha’r 10000 xaliqqa tuwri keletin orinlar sani ese 67% ke kemeydi.

Xalqtin’ emlewxana orinlari menen ta’miynlengenlik da’rejesi dinamikasi
(1991-2016 j)

2016 jilda medicina muassasalarinda birinshi ma’rte dizimge aling’an kesellikler sani 17196,4 min’ bolip, olardan 54 % hayellerde ha’m 46% i erkeklerde aniqlang’an.

O’zbekstan Respublikasinda jinsi boyinsha xalqtin’ keselliklerge shaliniwi
(2016)

O’zbekstan Respublikasinda walayatlar boyinsha xalqtin’ keselliklerge shaliniwi (2016)
2016 jilda birinshi marte qoyilg’an diagnoz benen korsetilgen kesellikler nawqaslardin’ jas gruppalari boyinsha tahlil qiling’anda, tiykarg’I bo’limi, yag’niy 59%i 18 ha’m onnan u’lken jastag’ilar u’lesine tuwri keldi. Ha’r ju’z min’ xalqqa qarata esaplansa, ortasha 53995 xaliqta kesellik ko’rsetilgen. Jas gruppalari boyinsha mas jastag’i xalq gruppalarina qarap esaplanganda ese, en’ ko’p halat 15-17 jaslardag’I ju’z min’ xaliqtin’ 94315,6 sinda kesellik qayd qiling’ani guzetiledi. Olarda gu’zetilgen tiykarg’I kesellik gruppalarinan dem aliw organlari kesellikleri – 30,4 %, as sin’iriw ag’zalari kesellikleri – 15,3 %, qan ha’m qan jaratiw ag’zalari kesellikleri, immun mexanizmine ta’sir etiwshi ayrim buziliwlar – 12,8 % ti quraydi. Ju’z min’ xaliqqa salistirip esaplag’anda ko’birek bo’limi15-17 jaslardag’I xaliq ulesine tuwri keledi.

O’zbekstan Respublikasinda jas gruppalari boyinsha birinshi marte dizimge aling’an kesellikler

2016 jilda xalqtin’ ayirim jug’imli ha’m parazitar keselliklerge shaliniwi boyinsha halatlar tahlil qiling’anda buwma, qizamiq, qizilsha, bezgek siyaqli kesellik turleri atap o’tilmegen.
Bunnan tisqari son’g’i jillarda den-sawliqti saqlaw bo’liminde kishi karxana ha’m mikrofirmalardin’ ulesi sezilerli da’rejede artip baratqani ha’m aytip o’tiw zaru’r. Bung’a missal tariqasinda 2016 jilda statsionar muassasalar saninda kishi karxana ha’m mikrofirmalar u’lesi 2015 jildag’I 37,9 % ornina 40,4 % qurag’anlig’i, ambulatoriya-poliklinika muassasalarindag’I u’lesi ese 2015 jildag’I 35,9 % ornina 39 % qurag’anlig’in keltiriw mu’mkin. Kishi karxana ha’m mikrofirmalardag’i emlewxana orinlari sani 1,7 min’g’a asti, sonday-aq, 2015 jilda ja’mi dawalang’an nawqaslardin’ 2,8 % 2016 jilda ese 205,1 min’ nawqas, yag’niy 3,7 %i kishi ka’rxana ha’m mikrofirmalarda dawalang’an.