6-гы класстыӊ төрээн чогаал кичээлинге Хайыракан, Теве-Адар деп төөгү болгаш тоолчургу чугааларга мастер-класс

Кичээлдиӊ сорулгазы:
1. Черлер аттарыныӊ тывылганынга (топонимикага) хамаарыштыр эге билиглерни тургузар база улустуӊ аас чогаалыныӊ тоолчургу болгаш төөгү чугаалар деп хевирлеринге билиглерин доктаадып быжыктырар;
2. Тоолчургу болгаш төөгү чугааларда болуушкуннарга хамаарыштыр бодалдар солчуп уругларныӊ аас болгаш бижимел чугаазын сайзырадыр;
3. Тоолчургу болгаш төөгү чугааларда байдалдарны ажыглап тургаш, уругларга тыва чоннуӊ ажыл-ижин таныштырып, дириг амытаннарга хумагалыг болурун кижизидер.

Кичээлдин хевири:
ЧАА ЧУУЛ ООРЕНИП АЛЫРЫНЫН КИЧЭЭЛИ

Кичээлге ажылдыӊ хевирлери:
Бөлүктеп ажылдаары;
ийилеп ажылдаары;
бот-башкарнып ажылдаары.

Самбырада медээ:
1. Куш …
Кижи …
2. Тывызыым …
Тоолум …
3. «Биеэ шагда …. черге турган чуве-дир. Бир-ле катап дээрже ол унуп, ажыг соок дужурер деп барган. Ону билгеш, …. дээрже ундурбес дээш, Аът биле Инек маргашкан…»

Туннел айтырыг:
- Улустун аас чогаалы бистин амыдыралывыста ажыглаттынып турар бе? Ону чуге (азы кандыг сорулгалыг) ажыглап турар силер?

Уругларга созуглелдер улеп бээр.
Ийи эжишки.

Айтырыг:
- Созуглелди номчупкаш, силер боттарыӊарны ол ийи эжишкиниӊ кайызыныӊ орнунга салып шыдаар-дыр силер? Ооӊ соонда бажыӊга чедип келгеш, ада-иеӊерге, чоок кижилериӊерге ол болуушкунну канчаар тайылбырлаар силер чугаалап көрүӊерем. (айтырыгларга харыылардан хайыракан деп состун унуп кээрин манап алгаш, тоолчургу чугаанын адын адаптар)

-
Адар

3. Тоолчургу чугааларныӊ кайы-бирээзинге чурук чуруур. (чуруктуӊ адын адаар).