Базарда. Грамматикалык материал. Илептүү, буйрук сүйлөм

Сүйлөм деген эмне?
Сүйлөмдүн кандай түрлөрүн билесиңер?
Мисал келтиргиле

Жаңы тема
Илептүү сүйлөм- сүйлөп жаткан адамдын ички сезиминен, эмоциясынан чыккан кабарды билдирет. М: Куттуктайм!
Буйрук сүйлөм- сүйлөп жаткан адамдын тилегин, өтүнүчүн, буйругун, кайрылуусун билдирет. М: Токто! Атай,сүйлөбө!
Восклицательные предложения- это такие предложения, которые передают сильные чувства и эмоции говорящего.Н: Поздравляю!
Побудительное предложение- это предложение, выражающее волеизъявление говорящего(приказ, просьбу, предостережение, протест,угрозу, призыв, приглашение)Н:Остановись! Атай,не разговаривай!

Сөздүк иш (пишем в словарьный тетрадь)
Бак ичинде- в саду
Бышып турган- созрели
Кыям- варенье
Баштарын чайкаганда- когда качали головой
Бутактарынан- с ветки
Түшүп кетишти-упали
Ошондон кийин-после этого

Алма менен помидор
Эта фотография, автор: Неизвестный автор, лицензия: CC BY-SA
Эта фотография, автор: Неизвестный автор, лицензия: CC BY-NC

Суроолорго жооп беребиз.
Алма менен помидор каякта өсүп турган?
Помидор эмне деп сурады?
Алма эмне деп сурады?
Алар эмне үчүн сүйлөшпөй калышты?

20-көнүгүү. Жашылча- жемиштердин дарылык касиеттери
Дарылык касиети- лекарстенные свойства
Ашказан- желудок
Пайдалуу- полезный
Боор – печень
Бөйрөк- почка
Суюктук- жидкость

Шабдалы
Эзиле бышкан шабдалы ашказан үчүн пайдалуу. Анын майын баш жана кулак ооруларга да колдонсо болот.

Жүзүм
Жүзүм ашказан жана боорго пайдалуу. Мейиз бөйрөккө табылгыс дары.

Алма
Алмада адам үчүн пайдалуу витаминдер көп. Алманын суюктугу организмдеги туздуулукту азайтып, өз калыбына келтирет.
Эта фотография, автор: Неизвестный автор, лицензия: CC BY-NC

Капуста
Капустада аскорбин кислотасы абдан көп. Ал организмдеги шлактарды тазалагандан тышкары, ашказандын иштешин да жакшыртат.

Суроолордун жоопторун буйрук жана илептүү сүйлөм кылып жазгыла.( ответы на вопросы должны быть побудительными или восклицательными предложениями )
Шабдалынын майын кайсы ооруларга колдонсо болот?
Жүзүм кайсы органдарга пайдалуу?
Алмада эмне көп?
Капустанын кандай пайдасы бар?
Дагы кандай пайдалуу жашылча – жемиштерди билесиңер?