Мамандық әрекетіндегі алты ерекшеліктерді ажыратады

Соттық психология – заң психологиясының бөлімі.Бұл бөлім қылмыстық және азаматтық іске сот араласуының психлогиялық аспектісін және соттық психологиялық экспертиза проблемаларын қарастырады.

Васильев сот-тергеушінің мамандық әрекетіндегі алты ерекшеліктерді ажыратады. Олар:
Әлеуметтік әрекет
Шығармашылық “Танымдық”әрекет
Коммуникативті әрекет
Ұйымдастырушылық әрекет
Реконструктивті әрекет
Тіркеу

Әлеуметтік әрекеті- іскесер әрекетінің саяси белсенділігі. Қылмыскерлермен күрестегі негізгі ерекшелігі іскесерді құқықтық шаралардағы қатынасын, қылмыскерлерді қайта тәрбиелеудегі белсенділігі.
Шығармашылық танымдық- қылмастық жағдай туралы керек қылмыс мәліметті жинақтау.
Реконструктивті әрекеті- жинақталған мәліметтерді кәсіптік білім негіздеріне сүйене отырып, талдау және жинақтау оқылғанның себебін болғандығын құрастыру

Куәләндіру әрекеті- жинақталған мәліметтерді заң негізінде құжаттармен куәләндіру протокол, постоновление, т.б.
Коммуникативті әрекеті- қарым-қатынасқа түсе білу, әсіресе сұрақ-жауап алу кезінде өте қажет.
Ұйымдастырушылық әрекеті- жоспар құру мен оны жүзеге асырудағы еріктік шаралар.

Азаматтық істер бойынша сот төрелігін жүзеге асырудың тәртібін реттейтін құқық нормаларын мәжбүрлеп орындату тәртібі азаматтық іс жүргізу құқығы деп аталады.
Азаматтық іс жүргізу құқығының пәні азаматтық істерді қарау және шешу барысында, сондай-ақ сот шешімдерін орындауға байланысты сот пен процеске қатысушылардың арасында туындайтын қоғамдық қатынастарды құрайды. Мұндай қатынастарды реттеу тәсілі императивті диспозитивтік деп аталады.
Императивтік (императив — «өкімет», «үзілді-кесілді талап» заң — таңдауға жол бермейтін) деген соттың мемлекеттік билік органы екендігін және биліктік өкілеттіктер берілгенін білдіреді.

Соттың және судьяның талаптары, тапсырмалары, шақырулары және басқа да өтініштері, сот отырысының төрағалық етушінің өкімдері процеске қатысушылар үшін міндетті болып табылады. Сот төрелік етуді жүзеге асыру мақсатында процеске қатысушыларға мәжбүрлеу шараларымен (мысалы, сот отырысынан тәртіп бұзушыларды шығарып жіберу, мәжбүрлеп алып келуді жүзеге асыру), айыппұл салуға құқылы. Сондықтан азаматтық жүргізу қатынастарын билік және бағыныштылық қатынастары ретінде сипаттайды.
Диспозитивтік азаматтық құқық субъектілерінің осындай құқық объектілеріне билік етуге бағытталған әрекеттерді жасауға толықтай ие екендіктерін білдіреді.

СОТ ҚЫЗМЕТІНІҢ ҚАҒИДАТТАР ЖҮЙЕСІ.
СОТ ТӨРЕЛІГІНІҢ ПРИНЦИПТЕРІНІҢ МАҢЫЗЫ МЫНАДАН КӨРІНЕДІ:
1. СОТ ТӨРЕЛІГІНІҢ МАҢЫЗДЫ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІН АНЫҚТАП КӨРСЕТЕДІ;
2. СОТ ТӨРЕЛІГІНІҢ ПРИНЦИПТЕРІ БАРЛЫҚ ОРГАНДАР МЕН ТҰЛҒАЛАРҒА МІНДЕТТІ;
3. СОТ ТӨРЕЛІГІ ТУРАЛЫ НОРМАЛАРДЫ ДҰРЫС ТҮСІНДІРУГЕ ҮЛКЕН МАҢЫЗЫ БАР.