Мөхәммәт Мәһдиев һәм аның

МӨХӘММӘТ МӘҺДИЕВ
1930 ЕЛНЫҢ 1 ДЕКАБРЕНДӘ АРЧА РАЙОНЫ ГӨБЕРЧӘК АВЫЛЫНДА ТУА.

СИКЕРТӘН АВЫЛЫ МӘКТӘБЕНДӘ, АННАРЫ АРЧА ПЕДАГОГИЯ УЧИЛИЩЕСЫНДӘ УКЫЙ.

УНИВЕРСИТЕТ ЕЛЛАРЫ

МӨХӘММӘТ МӘҺДИЕВНЕҢ ГАИЛӘСЕ
Мөхәммәт Мәһдиев һәм
аның хатыны Лилия. 1963
Мөхәммәт Мәһдиев һәм аның улы Искәндәр. 1987

МӨХӘММӘТ МӘҺДИЕВ КИТАПЛАРЫ
“Без – кырык беренче ел балалары” (1968)
“Солдатлар”(1972)
“Бәхилләшү” (1990)
“Кеше китә-җыры кала” (1978)
“Торналар төшкән җирдә” (1978)

КЕШЕ КИТӘ – ҖЫРЫ КАЛА
Кеше китә - җыры кала, диләр,
Бер җыр калсын әле бездән дә.
Ул җыр җанга шатлык булып керсен,
Кояш булып калсын йөзләргә.

МӨХӘММӘТ МӘҺДИЕВ ЙОЛДЫЗЛЫГЫ
АВТОР: ТӘЛГАТ ГАЛИУЛЛИН
“Кеше китә – җыры кала” повестенда М. Мәһдиев шау-шулы, ыгы-зыгылы тормышны сурәтләүдә гаҗәеп осталыкка ирешә. Мондый кисәкләрдә күпертү, сүз уйнату, шартлылык өстенлек итә. Ирләрне сугышка, күбесен үлемгә озату вакыйгасын язучы искиткеч маһирлык, мәңгегә күңелдә сакланырлык итеп фаҗиганең олылыгын искәртеп уза.
“... Тальян, шөлдер тавышына эт заты чыдый алмый. Койрыкларын җиргә терәп утыралар да капка төбеннән китмичә генә күккә карап елыйлар. Бу тавыш күңелләргә шом сала. Нәрсәдер бар, дөньяның кай төшендәдер гаделсезлек бар... Эт күңеле сизгер, ул зрәгә генә алай шыңшымый... Чыннан да, бу сугыш дигәннәре әллә нинди куркыныч нәрсә икән! Хатын-кыз елаша башлады, атлар тыпырчынды...”

Ил өстенә килгән фаҗига – 1941 – 1945 нче еллар сугышы – кешеләрне кыл икегә бүлә. Берәүләр илбасарларны шәхси дошманнары итеп күреп, фронтка ыргылалар. Шаяхмәт карт кебек өлкән буын, хатын-кыз, бала-чага “җаннарын фида кылып тырышалар”, сугышчыларга азык-төлек, җылы киемнәр озаталар. Алары – күпчелек. Һәр кеше үзенә бәяне гамәли эше буенча ала.

ТЕМА:
Авыл тормышы
Мәхәббәт
Сугыш. Дезертирлык
Колхозлашу
Хатын-кыз батырлыгы