Башкирские, русские и английские фразеологизмы

Башкирские «зубастые» фразеологизмы
Теш араһына ҡыҫтырыу. Ашап алыу.
Теш батмау (үтмәү) нимәгә. Булдыра алмау,ҡулдан килмәү.
Теш араһын (төбөн) һурыу һөйл. Ашарға таба алмай асығып йөрөү.
Теш батырыу кемгә. Һөжүм итеп ҡарау.
Тешеңде ҡойормон. Янауҙы белдергәндә асыуланып әйтелә.
Теше төшкән (сыҡҡан) кемдең нимәлә. Берәй эштә ҙур тәжрибә туплаған.
Теше төшөү(сығыу). Ниҙер эшләргә, ҡылырға тип тырышыу.
Теш(е)-тарнығы менән [ҡаршы булыу, тырышыу]. Бик ҡаты, бар көстө, тырышлыҡты биреп (ниҙер эшләргә маташыу).
Тел- теш күрһәтеү. Ҡыйып ҡаршы һүҙ әйтеү.
Тел- тешкә эләгеү (инеү). Кеше һүҙенә, ләститкә ҡабыу (йөрөтөлгән хәбәр, насар һүҙ тураһында).
Теш ҡыҫыу. Үҙеңде түҙергә мәжбүр итеү.
Тештәре аралы кемдең, һөйөл. Ауыҙында сер тотмаған; шаран-яра.

Фразеологизмы неделимы и имеют
обычно нерасчлененное
значение, которое можно
выразить одним словом:
тараҡ теш (болтун),
зубы чесать(болтать),
in the teeth оf (вопреки).

Большинство фразеологизмов имеют строго закрепленный
порядок слов:
тараҡ теш, не по зубам, ни в зуб ногой, from the teeth.

Лексико-грамматическая структура «зубастых» фразеологизмов
Двухчленные: теште һындырыу, сквозь зубы, зуб съесть, blue tooth.
Трехчленные: теш төшкәнсә ҡуймау, не по зубам, to set one’s teeth, show your teeth, from the teeth.
Многочленные: зубы на полку класть, зубы и глаза загорелись, set your teeth on edge.

«Зубастые» фразеологизмы с эмоционально-экспрессивной точки зрения.
Фразеологизмы
с положительной коннотацией: пробовать на зуб
(хорошо, близко узнавать),
теш (яңаҡ) бейетеү
(смачно кушать).

Фразеологизмы с отрицательной коннотацией:
тешеңде ҡойормон (угрожать),
зуб точить (враждовать) ,
fly in the teeth of (игнорировать).

Фразеологизмы
с нейтральной
коннотацией :
to cast something
in somebody’s teeth
(дрожать от холода),
теш араһына ҡыҫтырыу
(слегка перекусить)

.
Фразеологизмы,
дающие характеристику
человека:
тараҡ теш (болтун),
long in the tooth (старый по возрасту).

Фразеологизмы, обозначающие
действия и поступки :
зубы чесать,
теш үтеү,
to go at it tooth and nail.

Фразеологизмы, обозначающие
образ действия :
не по зубам, tooth for a tooth,
зуб за зуб.

Зубастые фразеологизмы,
полностью совпадающие по
лексическому составу и значению .
Теш тешкә теймәү – зуб на зуб не попадает – to
cast something in somebody’s teeth.
Тел-теш күрһәтеү - зубы показывать – show your
teeth.
Теш ҡыҫыу - cтиснуть зубы - to clench one’s teeth.
Теш(е)- тырнағы менән – вцепиться зубами и
ногтями – to go at it tooth and nail.

Умение употреблять фразеологизмы важно не только при непосредственном общении с носителями языка, но и при переводах художественных текстов.
Изучение ФЕ позволяет
глубже понять специфику
и взаимосвязь различных культур.