Эртенги хүн херелдери эки чүүлдер бодаратсын!

Содержание

Слайд 2

«Тыва чоннуң культуразын, ужур-чаңчылдарын сагып,хүндүлеп билиринге улустун аас чогаалы болгаш чоннуң оюннарын

«Тыва чоннуң культуразын, ужур-чаңчылдарын сагып,хүндүлеп билиринге улустун аас чогаалы болгаш чоннуң оюннарын таварыштыр ӨӨреникчилерни кижизидери»
таварыштыр ӨӨреникчилерни кижизидери»

Слайд 3

Кичээлдин сорулгалары:
Улустун оюннарынын болуктээшкинин, хевирлерин уругларга билиндирери.
Улустун аас чогаалынын дугайында билиглерин

Кичээлдин сорулгалары: Улустун оюннарынын болуктээшкинин, хевирлерин уругларга билиндирери. Улустун аас чогаалынын дугайында
сайзырадыры
Оюннарга даянып, уругларнын делегей коруушкунун делгемчидип янзы-буру оюннарнын дурумнерин сагып, амыдыралга чурумнуг, кичээнгейлиг болурунга кижизидер

Слайд 4

Тыва улустун аас чогаалының жанрлары:
Үлергер домактар
Кожамыктар
Тоолдар
Чечен сөстер
Дүрген чугаа
Ырлар
Тывызыктар
Узун-тыныш

Тыва улустун аас чогаалының жанрлары: Үлергер домактар Кожамыктар Тоолдар Чечен сөстер Дүрген чугаа Ырлар Тывызыктар Узун-тыныш

Слайд 6

Каас-чараш Тыва чуртум!

Каас-чараш Тыва чуртум!

Слайд 7

Тыва чоннун эртинези – аас чогаал

Ада турда – чон таныыр,
Аът турда- чер

Тыва чоннун эртинези – аас чогаал Ада турда – чон таныыр, Аът
коор

Айбылаарда дунма белен
Азыраарда, анай белен

Аскын-биле аал кожурбе,
Дылын-биле дыт ужурба

Дамырактар чыылгаш, хем болур,
Тарамыктар чыылгаш, куш болур

Корбээн чувези чок,
Кодурбээн хонээ чок

Слайд 8

Тыва оюннарнын хевирлери.

Тыва оюннар

Шагаа оюннары

Шыдыраа оюннары

Кажык оюннары

Аныяктар оюннары

Элээди оолдарнын оюннары

Тыва оюннарнын хевирлери. Тыва оюннар Шагаа оюннары Шыдыраа оюннары Кажык оюннары Аныяктар оюннары Элээди оолдарнын оюннары

Слайд 9

Шагаа оюннары
«Баг кагары» - амгы уеде «Туктажыыр» деп оюнга чоок.
«Баг адары»-оюннун

Шагаа оюннары «Баг кагары» - амгы уеде «Туктажыыр» деп оюнга чоок. «Баг
кол херексели ча-согун болур.
«Аът чарыштырары»
«Хуреш»

Слайд 10

Шыдыраа оюннары
«Хол-шыдыраа» – амгы делегей шыдыраазындан ылгалбас
«Буга-шыдыраа» - оюн ийи бугадан

Шыдыраа оюннары «Хол-шыдыраа» – амгы делегей шыдыраазындан ылгалбас «Буга-шыдыраа» - оюн ийи
болгаш чээрби дорт оолдардан тургустунар. Бир ойнакчы ийи буга-биле ойнаар, а оскези 24 оолдар-биле ойнаар.Сорулгазы: оолдарлыг кижи холда оолдарын салып тургаш, «буганын» оруун мунгаштаар, а бугалыг кижи оолдарын догерезин чиири болур
«Мун-мун»- кыдат-шыдыраа – сорулгазы- удурланыкчызынын даштарын бугу талазындан мунгаштап тургаш, тудуп чиири болур.
«Чирги-шыдыраа»- сорулгазы- кижи бурузу шыйыгнын кайы-бир талазында карышкаанга чергелештир салыр ужурлуг. Бир эвес ойнакчы ынчаар салып шыдаптар болза, удурланыкчынын бир дажын туралаан черинден ап чиир.
Даалы ойнаары
Хорул ойнаары – даалынын бир хевири.

Слайд 11

Кажык оюннары.

«Дорт берге»
«Кажыкты чыттырып кагары»
«Кажыкты дужур кагары»
«Кажыкты хожулап кагары»
«Кажык адары»
«Кажык-биле аът чарыштырары»
«Кажык-биле

Кажык оюннары. «Дорт берге» «Кажыкты чыттырып кагары» «Кажыкты дужур кагары» «Кажыкты хожулап
бодалажыры»
«Тевектээри»

Слайд 12

Аныяктар оюннары.

«Ойтулааш» - айдын дуне аныяктарнын чыглып алгаш, янзы-буру оюннарны ойнаары
«Ак-ыяш октаар»
«Эдек

Аныяктар оюннары. «Ойтулааш» - айдын дуне аныяктарнын чыглып алгаш, янзы-буру оюннарны ойнаары
туттунчуп ойнаары»
«Ок чугуртуру» - «хулур-хулур»
«Чинчи чажырары»
«Аржыыл какчып ойнаар оюн» - «куске-моортай» оюнунга чоок
«Бодалгалажыры»
«Сайзанактаары»

Слайд 13

Оюн «Бодалгалажыры»

Ужен Өшкунун мыйызы каш?
Ынча хире Өшкунун мыйызы биле кулаа катай чеже болурул?
240

Оюн «Бодалгалажыры» Ужен Өшкунун мыйызы каш? Ынча хире Өшкунун мыйызы биле кулаа
Өшкунун мыйызы биле кулаанга, карактары, кудуруун кадарга каш болурул?
Аңаа 240 Өшкунун думчуунун удун кадар болза чеже болурул?