Wyprawa do egzotycznego świata. Geneza powieści W pustyni i w puszczy

Geneza powieści
„W pustyni i w puszczy”
W styczniu 1891 r. Henryk Sienkiewicz wyruszył w podróż na Czarny Ląd. Podczas tej wyprawy powstały „Listy z Afryki” oraz wydana 20 lat później powieść przygodowo- -podróżnicza „W pustyni i w puszczy” – ostatnie dzieło pisarza, który zamieścił w nim własne obserwacje i wrażenia z podróży. Sienkiewicz chciał, aby utwór był przeznaczony nie tylko dla młodzieży, lecz także dla dorosłych czytelników. „W pustyni i w puszczy” wydrukowano po raz pierwszy w latach 1910–1911 jako powieść w odcinkach na łamach „Kuriera Warszawskiego”. W formie książkowej utwór został wydany w 1912 r. Pomysł na postać Stasia autor zaczerpnął z historii jedynego syna polskiego inżyniera pracującego przy budowie Kanału Sueskiego. Chłopiec został porwany przez handlarzy niewolników i nigdy się nie odnalazł. Pierwowzorem Nel była 10-letnia Wandzia Ulanowska – córka przyjaciela Sienkiewicza.

Elementy świata przedstawionego
• czas akcji: grudzień 1884 r. – sierpień 1885 r.
• miejsce wydarzeń: Afryka – Port Said, Medinet, Kair, Asuan, Chartum, Omdurman, Faszoda, Mombasa, pustynia, step, sawanna, puszcza

Bohaterowie:
Staś Tarkowski, Nel Rawlison, Kali, Mea, Henryk Linde, Fatma, Smain, Idrys, Gebhr i Chamis, Dinah, Władysław Tarkowski, pan Rawlison, doktor Clary, kapitan Glen, Mahdi, pies Saba, słoń King

Dobrzy i źli na kartach powieści
Zadanie nr 1
Podzielcie bohaterów wymienionych w kolejnym slajdzie na głównych, drugoplanowych i epizodycznych. Imiona i nazwiska pierwszych z nich podkreślcie dwiema liniami, postaci drugoplanowych – jedną ciągłą linią, a epizodycznych – linią przerywaną. Następnie zapiszcie podkreślone wyrazy obok odpowiednich określeń.

Dinah, Władysław Tarkowski, doktor Clary, Staś Tarkowski, Gebhr, pani Olivier, Chamis, Hatim, Mea, inżynier Rawlison, Nel Rawlison, Kali, Fatma, Henryk Linde
dziecko pustyni – .................................................
dobre Mzimu – ....................................................
krewna Mahdiego – .............................................
syn Chadigiego – .................................................
król wioski Wa-hima – ........................................
stary szejk – .........................................................
Szwajcar – ..........................................................
dyrektor – ..............................................................
piastunka – ...........................................................
Sudańczyk – ..........................................................
ukąszona przez skorpiona – ...................................
inżynier – ..............................................................
z plemienia Dinka – ..............................................
krewny Nel – .........................................................

Cechy powieści podróżniczej
opowiada o podróżach, zazwyczaj do egzotycznych krajów,
jej bohaterowie przeżywają wiele przygód,
pojawiają się w niej opisy obcych ludów i ich kultury oraz przyrody,
adresowana jest najczęściej do młodzieży.

Wymowa utworu
To podróżnicza powieść dla młodzieży. Opowiada o losach dzieci porwanych przez Sudańczyków. Po ucieczce Staś i Nel wspólnie przemierzają Afrykę. Podczas tej nieplanowanej i niebezpiecznej podróży między innymi uciekają z rąk Beduinów, ratują wziętego do niewoli Kalego i spotykają niezwykłego podróżnika Lindego.