Алкоголизмның этнокультурасы және гендрлік ерекшеліктері

Жоспары:
Кіріспе
Негізгі бөлім
Алкголдің адам ағзасына әсері.
Алкаголді ыдрататын ферменттердің турлері.
Алкоголизмның этностық ерекшеліктері.
Генетикаға алкоголдың әсері.
Қорытынды
Пайдаланған әдебиеттер

Анықтама.
Алкоголь сөзі арабтың сөздері (аль-) kuhe – сүрме, антимоний, kuhul – алкоголь, спирті kahala – жағу, баяу. Орта ғасырларда Еуропада alco(h)ol – майда ұнтақ, пудра немесе тазартылған (дистилденген) су деген мағынада қолданған.

Алкголдің адам ағзасына әсері.
Этил спиртінің түзілуі. ГлюкозаньЕ
анаэробтық метаболизмі кезінде, ашьгтқы»
қатысқанда және гликолиз процесіде:
піруватдекарбоксилаза
ферментІЕі(М 175000)әсерімен пируват ацетальдегидке дейін қайтымсыз декорбоксилденеді. Ацетальдегид HАД-H-НАД қа тотықсызданып, зтанолға айналады. Бул реакцияны алкогольдегндрогеназа ферменті катализдейді.

Алкоголь ми қыртысының маңдай бөлігіндегі клеткаларға сіңгенде адам эмоциядан « ада болып» жөні жоқ қуанады, орынсыз күледі, ұстамдықтан, ұяттан айрылып, ол сау күйінде айтпайтын сөзді айтып, істемейтін істі істейді. Спиртті ішімдіктің келесі жаңа үлгісі жоғары дәрежелі нерв орталықтарын жансыздандыра түседі, бейне күрмеп тастағандай оларға мидың төменгі бөліктерінің қызметіне қатысуға мүмкіндік бермейді, қимылдың, мысалы көз қимылының, үйлесімі бұзылады, аяқ алысы ебедейсізденіп, қисалаңдайды, тілі күрмеледі. Ақылмен ойлану қабілетінен айрылады.

Алкаголді ыдрататын ферменттердің турлері.
Алкогольдегидрогеназа.
Дисулфуром.
Каталаза.
Кребс циклының ферметнттеры.

Алкоголизмның этностық ерекшеліктері.

Еврапоидтардағы алкоголизм.
Алкаголды ыдрататын гендер организимде тускен ишимдыкты едратып токсындык молшерын азайтып отырады екен. Мыне жогарыда айтылган ферменттер Еврапоидтарда оте жогары молшерде болады, шамамаен 42% ға жуық. Сол себепты европа халықтары коп молшерде алкогол қабылдасада есын жоғалта бермейды екен. Залалды токсынның молшеры кем болгандықтан адамдағы қорғаныш реаксияларыда куштырек болады, ол оз кезеңінде клиникалық симптомдардың кеш былынуыымен корынеды.
Қусу
Беттың қызаруы
Бас ауру, бас айналу

Бул фермент европоидтарға ген аркылы берылетыны ғылыми далелденген.

Бул генның тарау денгейы әр улттың уакілдерінде ар турлы жийылыкпен тараған болады.

Азиаттар және Монголоидтар.
Азиаттар мен Мангалоидтар арақты қабылдағанда жылдам мас болатындығы белгылы себебы спиртты сусындарга турақсыздығы. Бул турақсыздық кандағы аллелды ферменттердың тузылуымен байланысты. Дисулфурам ферменты жеткылыксыздыгы салдарынан организм керы жауап беру кабылиеты яғни корғаныш реаксияларын коса бастайды, бұл кезде алкогольдегидрогеназа ферменты ADH1B*47His ферментативты заттарды озынен синтездей бастайды сол себепты гендік материалдар калыптысып ядролық храмасома турынде сақталып келесы урпакка жеткызыледы.

Бул ген ағзаға алкаголге турақсыздық дамытады, себебы алкаголды ыдрытатын ферменттердың активациясын супрессорлық түрде басып отырады. Бул аллелды гендердың ішінде ен әлсізі ALDH2*2. болып табылыды. Азиаттармен Мангалоидтарда осындай аллелды гендер қатары коп.

Негроидтар.
Бұл улт уакілдерының генынде алкоголге сезымтал гендер оте аз болады және алкоголге деген турактылық томен болып клиникалық симптомдар жийы кориныс береды.
Видмарктың есесптеуынше.
Жасыл өте аз молшерде қолданатындар.
Сары қолдануға бейымдер.
Аш кызыл жийы қолданатындар.
Қызыл қауыпты аумақтар (зонадағылар).

Мастанудың критерийсы.
Бул критерийды 1920жылы шведсияллық химик Эрик М. П. Видмарк қандагы максималдық және минималдық этанолдың молшерымен олшеп тапкан жане формула жаратқан.
Бірінші заң.
Таза алкаголдың аурлығын олшеп аламыз, бул спиртты кан айналымға жиберемыз, содан соң спирттын канша процент екеныне қараймыз, бул саннан 0,0056 ды аламыз калган мл шығады.

2. Екінші заң.
Алкаголдың ағзадағы консентрациясы (с%), қанша молшерде қабылдаган (А), ағзаның озіндік салмағы (m, кг) Видмарк коефициенты (r). (0,7 — для женщин, 0,6 — для мужчин).