Жаралы емес ішектік диспепсия

Жоспар:
Анықтама;
Этиология және патогенез;
Жіктелуі;
Клиникалық көрінісі;
Диагностикасы;
Емдеу және алдын алу;
Қорытынды.

Ішектік диспепсия
Ішектік асқорыту бұзылыстарының түрлері:
1. Ахолия немесе гипохолия кезінде.
2. Ұйқыбездік ахилия кезінде.
3. Іргелік (мембраналық) асқорытудың бұзылыстары кезінде.
4. Ішектің қимылдық белсенділігінің бұзылыстары кезінде.

Гипохолия кезінде асқорытудың бұзылуы
Ішекке өт түсуінің азаюы: Ұйқыбез ферменттері-нің (трипсиннің, амил-азаның) белсенділігінің төмендеуі
Майды майдалап бір-келкі қалқытудың, липаза белсенділігінің төмендеуі
Нәруыз, көмірсудың қуыстық және іргелік қорытылуының бұзылуы

Май және майда еритін витаминдердің сіңірілуінің бұзылуы
Жүдеу
Стеаторея
Гиповитаминоз
Нәжістің түссізденуі
Іш қату
Тоқ ішектің толқи жиырылуының әлсіреуі

Іргелік (мембраналық) асқорытудың бұзылуы

Ішектің қимылдық қызметінің бұзылуы
Бұзылыстар түрі Пайда болу тетіктері
Толқи жиырылудың жылдамдауы
1. Іш өтумен қабаттасады.
Ұзаққа созылған кезде сусыздануға ,
ауыр электролиттік бұзылыстарға және
асқорытудың жеткіліксіздігіне әкеледі.
Іш өтудің түрлері:
1. Сөлденістік  тамырбелсенді ішектік пептидтің (ВІП) көбеюі
2. Осмостық  ішек ішіндегісінің осмостық қысымының жоғарылауы (мәлабсорбциялық
синдром, тұздық іш өткізгіштер)
 әдеттегіден тыс дерттік тітіркендірудің әсері
3. Гиперкинезиялық  жүйкелік реттеудің бұзылыстары кезінде

4. Жалқықтық  қабынулық жалқық (жіті және созылмалы ішектік жұқпалар), антибиотиктерді бақылаусыз қабылдау
5. Әдеттен тыс  тоғышек
саңылауының
өспемен тарылуы
кезінде, теңгерулік
гиперсекреция
нәжістің өтуін жеңілдетеді
Толқи жиырылудың баяулауы
іш қатуға әкеледі
Іш қатудың түрлері:
1. Ауқаттық тағамда өсімдіктік торшаның жеткіліксіздігі
2. Дағдылық кейбір ахуалдық жағдайлар кезінде (асығу, нашар санитариялық-тазалықтық жағдайлар)

3. Нейрогендік:
а. түйілулік,
б. атониялық
 тоғышектің түйілулік жиырылуы
 ми және жұлынның әртүрлі зақымданулары кезінде
4. Желішектік  көтен-желішектік аймақтың аурулары кезінде
5. Уыттанулық  сынап, қорғасынмен улану, дәрілердің әсері
6. Ішектің құрылымдық зақымдануының салдарынан – өршуі кезінде ішек бітелуін туындатуы мүмкін
 ұзын тоғышек, алып тоғышек, өспелер, тарылулар, бүйірқалталар

Емі:
Медикаментозды емес ем:
Салауатты өмір салтын қалыптастыру
Дұрыс тамақтану, жиі және аз мөлшерде
Зиянды әдеттерден бас тарту
Медикаментозды ем:
Протон помпасының ингибиторлары ( омепразол, рабепразол т.б.)
Прокинетиктер: домперидон, мотилиум, ганатон, пассажикс
Спазмолитиктер