ЭКГ мониторлеу

Жоспар:
І.Кіріспе
ІІ.Негізгі бөлім
ЭКГ
ЭКГ холтерлік мониторлеу
ЭКГ Холтерлік мониторингінің көрсеткіштері:
ІІІ.Қорытынды
ІV. Пайдаланылған әдебиеттер

ЭЛЕКТРОКАРДИОГРАФИЯ
- Дененің бетінен жүректің электрлік активтілігін
жасап шығарушы қондырғы көмегімен графикалық тіркеу әдісі
(электрокардиографов)
Жазып алатын аппарат электрокардиограф деп аталады. Қағаз лентаға графикалық сызба түрінде алынған мәлімет электрокардиограмма деп аталады.

ЭКГ-да негізінен 5 тізшені ажыратуға болады: P, Q, R, S, T.
Кейде U толқынын да байқауға болады.
P тізшесі жүрекшелер миокардының қозу үрдісін көрсетсе,
QRS кешені — қарыншалар систоласын,
ST сегменті және
T тізшесі қарыншалар миокардының реполяризация үрдісін көрсетеді.
U тізшесінің түзілу табиғаты жайлы зерттеушілердің көрқарастары ажырайды.
Бірқатары осы тізшенің түзілуі папиллярлы бұлшық еттердің немесе Пуркинье талшықтарының реполяризациясымен сипатталады деп есептесе, басқалары – диастола кезінде миокард жасушаларына калий иондарының кіруіменен байланысты деп есептейді.
ақпарат беретін кішкентай регистратор қолданылады.

ЭКГ-ны жазу үшін 12 тіркеме қолданылады:
3 негізгі (І, ІІ, ІІІ стандартты) тіркеме (Эйнтховен тіркемелері);
3 – бір полюсті күшейтілген (аяқ-қол) тіркемелер (AVR, AVL, AVF) (Гольдбергер тіркемелері);
6 - кеуде тіркемелері (V1, V2 , V3 , V4 , V5 , V6)

ЭКГ- ны тіркеу үшін аяқ- қол мен кеуде бетіндегі потенциалдардың тіркелімі (тармағы) жүргізіледі. Әдетте үш түрлі стандартты тіркелім әдісі қолданылады:
І-тіркелім: оң қол - сол қол;
ІІ-тіркелім: оң қол - сол аяқ;
ІІІ-тіркелім: сол қол - сол аяқ
Электродтың қызылы- оң қолға, сарысы –сол қолға, жасылы сол аяққа тіркеледі.Қара электрод –жерге қосатыны, оң аяққа салынады.

Электрокардиограмманың Электрокардиограмма-
стандартты тіркелімі кезіндегі ның кеуде тіркелімі (1- 6) кезіндегі
электродтардың орналасуы (I—III) электродтардың орналасу жерлері және
және осы тіркелім кезінде алынған осы тіркелімдер кезінде алынған ЭКГ-
ЭКГ-ң түрлері. түрлері. І- ІV- қабырғааралық аралықтар.

Тісшелердің ұзақтығы секундпен (әрбір кішкентай клетка 0,02 сек болады, секундына 50 мм жылдамдықпен түсіріледі) өлшенеді, амплитудасы милиметрмен (әрбір кішкентай клетка 1 мм болады) өлшенеді.
ҚАЛЫПТЫ ЭКГ ТАЛДАУ

ЭКГ холтерлік (тәуліктік) мониторлеу
ЭКГ холтерлік (тәуліктік) мониторлеу жүректің кез-келген бұзылуларын, физикалық жүктеме кезінде және тыныштық күйде миокард ишемиясының эпизодтарын анықтауға, емдеудің тиімділігін бағалауға мүмкіндік береді. Әдіс зиянсыз, қарсы көрсетілімдері жоқ, арнайы дайындықты талап етпейді.

Холтер бойынша ЭКГ мониторингі
Холтерлік ЭКГ мониторлау 1961 жылы зерттеуші Norman J. Holter (Норман Дж. Холтер) атына аталған.
Бұл 24 сағат бойы үздіксіз бірнеше тіркемеде ЭКГ жазатын функциональді диагностика әдісі. Ол үшін өзімен бірге жүретін тәулік бойы ЭКГ жазатын және жүректің жұмысы жайлы компьютерге ақпарат беретін кішкентай регистратор қолданылады.

1) Бірінші күні монитор орнатылады. Бұл арнайы дайындықты қажет етпейді және орнату үшін бар-жоғы 10мин.кетеді. Келесі күні монитор шешіліп, алынған мәліметтер талданылады.
2) Модуль және персональді компьютер арасындағы байланыс токсыз және жылдам. Құрылғы кішкентай көлемімен және жеңіл салмағымен науқасқа ешқандай ынғайсыздық тудырмайды. Құрылғы көлемі 5х8 см., салмағы50 г.
3) Қарсы көрсеткіштері және жас айырмашылығы жоқ.
4) Холтер 24 сағаттық ЭКГ-нің 2-ші, 3-ші тісшелеріндегі жазбаларын ішкі жадында сақтайды, аритмияның 11 түрін анықтай алады. 5)Құрылғының қуат көзі өшіп тұрған жағдайда да алынған жазбалар жадында сақталады және бірнеше рет қайталап оқуға мүмкіндік береді.
6) Холтерлік мониторлау кезінде барлық науқастарға жалпы жағдайы мен шағымдарын, сипатын, физикалық жүктеме, дәрі-дәрмек қабылдау және ұйқы мен ояу кезіндегі жағдайларын белгілейтін күнделік беріледі. Күнделіктегі мәліметтер ЭКГ-дағы мәліметтермен салыстырылады.
ЭКГ-ні тіркеу басында кардиотіркеуіштің күштемелік қуаты қамтамасыз етіледі

Портативті құрылғы көмегімен тәулік ішінде жүрек ЭКГ
динамикасын үздіксіз тіркеу Тәуліктік (холтерлік) мониторлеу
- ол портативті құрылғы (холтер) көмегімен жүрек динамика-
сын ЭКГ үздіксіз тіркеуді жүргізуге, жүрек жұмысында өзгеріс-
терді бақылауға және науқастың қан қысымын оның белсенді-
лігі жағдайында тәулік бойы бақылауға мүмкіндік беретін
зерттеу әдісі. Тәуліктік мониторлеу арқылы мынадай жүрек-
қан тамырлары жүйесі ауруларын анықтау немесе алдын алуға
болады: аритмия (жүрек ырғағының бұзылыстары);
стенокардия; гипертония (қан қысымын жоғарылату немесе
төмендету); жүректің ишемиялық ауруы.

Электрокардиография - бұл ағзаның тыныштық жағдайында 5-10 секунд ішінде электр процестерді қадағалауға мүмкіндік беретін жүрек жұмысының жазбасы. ЭКГ қарағанда, холтерлік мониторлеу науқастың әдеттегі белсенділік жағдайында 24 немесе 48 сағат ішінде жүрек бұзылуларын (миокард ишемиясының, жүрек ырғағы және өткізгіштігі бұзылуының эпизодтары, соның ішінде өмір үшін қауіпті) анықтауға мүмкіндік береді. АҚ және ЭКГ Холтер бойынша аралас мониторлау жүрек қызметін және қысым көрсеткіштерін бір мезгілде бағалауға мүмкіндік береді.

• Біріншіден ЭКГ кезінде жүрек қызметін тіркеу қысқа уақыт ішінде жазылады (30 сек), бұл уақыт аралығында науқастың шағымдарын туындатқан себептерді (брадикардия, тахикардия, аритмия) анықтау мүмкін емес.
• Екіншіден ЭКГ науқастың тыныш қалпында тіркеледі, бұл күнделікті өмірдегі физикалық жүктеме кезінде
миокардтағы бұзылыстарды көруге мүмкіндік бермейді.
• ЭКГ ХМ тіркеу қарапайым ЭКГ-да көрінбейтін науқастың күнделікті өмірінде болатын әр-түрлі
жағдайларды тіркеуге мүмкіндік береді.
Әдеттегі қарапайым ЭКГ мен Холтер бойынша ЭКГ мониторингінің айырмашылығы

Бұл зерттеу қалай өтеді?
Шағын портативті ЭКГ тіркеушінің датчиктері кеудеге жабыстырылады, ал тіркейтін аспап пациенттің белінде орналасады. Пациент аспапты тәулік ішінде ұстайды. Холтер-мониторинг жазу рәсімі автоматтандырылған. Бұл уақытта пациентке күнделік жүргізу қажет, онда сергектену кезінде (жаяу жүру, физикалық немесе эмоционалдық сипаттағы жүктеме және т.б.), демалу уақытында, сол немесе өзге де істер орындау кезінде көңіл-күйін тіркеу керек.
Тіркеуші-құрал және күнделік қайтарылғаннан кейін, дәрігер аспаптың деректерін түсіріп алады және күнделіктегі ақпаратты компьютерге енгізеді. Цифрлық жүйе деректерді талдайды және тәуліктік электрокардиограмманы шығарады. Осы ақпарат негізінде қорытындысы берілетін болады.

Холтердің мониторингі келесі симптомдармен ауыратын науқастармен жүргізіледі:
Стернатқа, скапуляцияға, иыққа, қолға тарататын ауырсынуды басу;
Кеудедің сол жақ бөлігінде түнгі ауырсыну;
Жөтелдің кейінгі күйдіруі;
Жүректі батыру сезімі;
Жиі айналуы немесе әлсіздігі.
Электроды қажет ететін жерлерде семіздік, терінің күйдіруі рәсімге қарсы (тек аппарат дұрыс орнатылмағандықтан ғана).

Алынған мәлімет аритмия түрлері мен стенокардия ұстамасын, жүрек ырғағының бұзылысын, жүрек өткізгіштігін, миокард ишемиясының бар –жоғын анықтауға мүмкіндік береді.
ЭКГ ХМ тіркеу қарапайым ЭКГ-да көрінбейтін науқастың күнделікті өмірінде болатын әр-түрлі жағдайларды тіркеуге мүмкіндік береді.
Бұл әдіс тек нақты диагноз қойып, өмірге қауіпті аритмия, ишемияны анықтап қана қоймай, сонымен қатар жүрек-қан тамыр ауруларын емдеу және жүргізілген емнің нәтижелігін жоғарылатуға да мүмкіндік береді.
Қарапайым ЭКГ мен Холтер бойынша ЭКГ мониторингінің айырмашылығы

Қан қысымын бір мезгілде өлшеу және ЭКГ мәндерін күні бойына белгілеу жүрек-қан тамыры патологиясының көпшілігін диагностикалаудың қазіргі заманғы әдісі, тіпті жасырын нысандарды анықтауға мүмкіндік береді.
Бұл әдіс американдық ғалым Холтермен әзірленген. Электродтар пациенттің кеудесіне қосылады, ол жүректің электрлік белсенділігі туралы деректерді бекітеді және нәтижелерді арнайы тасымалданатын құрылғыға жібереді. Мұнда көрсеткіштер электрокардиограмма түрінде өңделеді және жадта сақталады. Сонымен бірге науқастың иығына қан қысымын өлшейтін манжа бекітіледі.
Қорытынды

1.Гребенёв «Уход за больными».
2.Қайдаров С.Б. «Клиникаға кіріспе –1»Семей 2008ж.
3.С.Қ.Мұратбекова “Мейірбике ісінің негіздері”, 2007ж.
4.П.П.Обуховец “Основы сестринского дела” 2003г.
5.Н.А.Мухина,В.С.Моисеева,А.И.Мартынова «Внутренние болезни»
Пайдаланылған Әдебиеттер: