Слайд 2КИСТАЛАР КЛАССИФИКАЦИЯСИ
ОДОНТОГЕН
радикуляр
фолликуляр
примордиал
кератокиста
НООДОНТОГЕН
Фиссурал – медиан, глобуломаксиляр, кесув канали кистаси
Нофиссурал – бурун-танглай, бурун

-лаб, тироглоссал, бранхиал, мукоцеле
РЕЗИДУАЛ (генези ноъмалум)
Слайд 3Радикуляр кисталар
Яллигланиш кистаси
Кистогранулемадан келиб чикади
Гранулема фарки – склеротик чегара
7-12 ешда ПЖ

моляр, катталарда ЮЖ фронтал кисмида учрайди
3-4 см гача
Кистали тиш силжимайди, атроф тишлар илдизи силжийди (илдизлар дивергенция, коронкалар конвергенция).
Слайд 5ФОЛЛИКУЛЯР КИСТА
тиш хосил килувчи эпителийдан
12-30 ешда
диаметер ~ 2 см
куртак, коронка тулик

еки кисман киста ичида
тишни узи чикмаган
болаларда доимий тиш куртаклари ташхисни кийинлаштиради
амелобластомага айланиши мумкин
-------------------------------------------------------------------------
примордиал киста – минераллашмаган фолликулдан
кератокиста – агрессив, ташхис гистологик.
Слайд 7Ноодонтоген фиссурал кисталар
Урта танглай кистаси:
танглай урта чизиги буйича

Слайд 8Ноодонтоген фиссурал кисталар
Кесув канали кистаси:
ЮЖ марказий кесув тишлари оркасида
юрак-симон

Слайд 9Ноодонтоген фиссурал кисталар
Глобуломаксилляр киста:
латерал кесув ва козик тиши орасида
нок-симон

Слайд 10Ноодонтоген нофиссурал кисталар
юмшок тукимада жойлашадилар
+ суякда деформация
Бурун-танглай к. - кесув сургичида
Бурун-лаб к.

- бурун асосида
Тиреоглоссал к. - буйинда
Слайд 11Ноодонтоген нофиссурал кисталар
Бранхиал киста
буйин ен юзасида

Слайд 12Ноодонтоген нофиссурал кисталар
Мукоцеле
бурун ендош бушликлари (пешона ва галвирсимон)
агрессив (куз косаси, каллага усиши

мумкин)
Слайд 13Резидуал кисталар
Колиб кетган радикуляр киста?
Тиш йук
Атрофида остеосклероз

Слайд 14УСМАЛАР КЛАССИФИКАЦИЯСИ
I. ХАВФСИЗ
1) Одонтоген – одонтома, амелобластома,
энамелома, дентинома, цементома,
миксома

2) Ноодонтоген – остеома, остеобласто-
кластома, гемангиома, фиброма,
миксома, тератома
II. ХАВФЛИ
1) Рак (90%)
2) Саркома (остеоген, Юинг, хондро-, ретикуло-)
Слайд 15ХАВФСИЗ УСМАЛАР
тугри (юмалок) шакл
кичик улчам (< 5 см)
аник (+склеротик)

чегара
узига хос расми (зичлашиш, трабекула)
суяк катталашади
кортикал суяк силжийди
тишлар силжийди + резорбция
атроф суяк, периост узгармаган
секин усади
ноагрессив ва урта агрессив (деструкция!) булиши мумкин
Слайд 16Амелобластома (адамантинома)
30- 50 ёш
80%- ПЖ
Локализация: моляр (70%), премоляр (20%), кесув (10%)
Бир- ва

куп каттакли структура («совун пуфаги», «ари уялари»)
Солид и кистоз турлари
Носклеротик контур
Тишлар резорбцияси
+ таркибида тиш
Бошка усма ва кисталардан ривожланиши мумкин (фиброма, саркома, одонтома, фолликуляр киста)
Слайд 18Одонтома
10-20 еш
Тиш ретенция
Юмалок окариш, капсула
Таркибида тишсимон (таркибий одонтома) еки аморф (мурракаб

одонтома) зич сохалар
ТО - ЮЖ, МО – ПЖ
Слайд 20Цементома
ПЖ фронтал кисмида
Пролифератив фаза (цементобластома)- периапикал суяк емирилиши
Зичлашиш фазаси: таркибида кальцинатлар
Шаклланган цементома

– зич гомоген структура
Слайд 22Энамелома
тиш буйнида
«эмаль дурлари»
+ куп сонли

Слайд 23Дентинома
Зич, гомоген
Чегаралари аник

Слайд 24Остеома
зич усма (структура суякга ухшайди)
купрок пешона ва галвирсимон бушликлар, ПЖ тил юзаси
компакт

ва говаксимон
+ орбитага усиш
Слайд 26Остеобластокластома
30-40 еш
ПЖ
хавфли ва хавфсиз
каттакли, кистоз ва литик
урта агрессив
носклеротик чегара
тиш илдизи

резорбция
Слайд 28Гемангиома
ЮТ ва ПЖ
10-20 еш кизлар
Кистасимон, «совун пуфаги»
+ флеболитлар
+ калин трабекулалар («спицали хилдирак»)
илдиз

емирилган
тиш кимирлайди
Асорат: катта кон кетиш
Слайд 30ФИБРОЗ ДИСПЛАЗИЯ
Усимта симон патология (ривожланиш аномалияси)
7-12 еш
Монооссал, полиоссал (+ эндокрин бузилишлар)
ЮЖ, калла

суяклари деформацияси
Суяк шишган, зичлиги пасайган
Зичлашганда – «хира шиша»
Тиш силжиган, илдизлар резорбцияси
Херувизм
Асорат: фибросаркома
Слайд 33ХАВФЛИ УСМАЛАР
нотугри шакл
катта улчам
ноаник чегара
суяк емирилиши (деструкция)

илдизлар сакланади, тишлар – «хавода»
атроф суяк – пороз, склероз
периостит («соябон», игнасимон – спикула)
тез усиш
урта ва юкори агрессив
Слайд 34РАК
90% хавфли усмалар
Суяк иккиламчи деструкцияси
Тишлар сакланган («хавода» осилган)
Гайморит

Слайд 36ОСТЕОГЕН САРКОМА
75% угил болаларда, ПЖ
Остеобластик ва остеолитик
ХОНДРОСАРКОМА
Эркаклар 20-60 еш, ЮЖ
кальцинатлар
тишлар резорбцияси

РЕТИКУЛОСАРКОМА
«Куя еган мато»
ЮИНГ САРКОМАСИ
Пиезсимон периостит
Клиникаси ~ остеомиелит
Саркомалар