Қоспалар

Тағамға қосылатын бояулар, дәмін, иісін кіргізетін заттар, тұрақтандырғыш-эмульгаторлар (ұзақ сақталуы үшін қосатын жасанды қоспалар), консерванттар. Жалпы, пайдасынан зияны көп қоспалар ғой. Мысалы, Е-100 бен Е-199 аралығы тағамға сары түсті бояулардың қосылғанын білдірсе, Е-102 тәтті тағамдарға қосылатын қызыл-сары түсті бояуларды білдіреді. Ал Е-200 бен Е-299 аралығы - консерванттарды білдіреді.Адам денсаулығына зиянды рұқсат етілмеген түрлері де өте көп.
Тағамдық қоспалар

Тағамдық және дәрілік өсімдіктердің концентраты, жеке немесе тағамға құрамын байыту үшін қосылып қолданылатын аурудың алдын-алу мен ағзаның жалпы жағдайын жақсартуға арналған табиғи немесе табиғиға жақын заттар компоненті, жануартекті, минералды, өсімдіктекті шикізаттан химиялық синтез жолмен алынған, табиғи тағамдық және биологиялық белсенді заттардың қосындысы. Биологиялық белсенді қоспалардың екі түрі кездеседі: біріншісі — нутрицевтиктер-нутриенттер (тағам компоненті), яғни, ағзаны тағамдық заттармен қамтамасыз ететін, бірақ оны толық алмастыра алмайтын, тағаммен дәрілік препарат арасындағы аралық зат, екіншісі, парафармацевтиктер — тағамдық және дәрілік өсімдіктердің органикалық компоненті. Биологиялық белсенді қоспаларды тұтыну — өте ыңғайлы әрі тиімді.
Биологиялық белсенді қоспалар

Кейбір биологиялық белсенді қоспалар тәбетті төмендету қасиетіне ие. Кейбір науқастың тағамдық заттарға деген физиологиялық қажеттілігін қанағаттандырады. Созылмалы аурулар кезінде зат алмасу процестерінің бұзылысын алдын-алып, қоршаған ортаның қолайсыз жағдайларына ағзаның тұрақтылығын қамтамасыз етеді. Ағзадан токсикалық немесе бөгде заттарды шығаруға көмектеседі. Ағзаның иммундық жүйесі жұмысын күшейтіп, жалпы жағдайды жақсартады, тонусын көтереді.
Сонымен қатар, ол белсенді қоспалардың қолдануға ыңғайлы әрі қолжетімді екенін айтты.

Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының мәліметіне сүйенсек, биологиялық белсенді қоспалардың жағымсыз әсерінің төмен екенін салыстырып әңгімеледі. Яғни, осындай қоспалардан болатын жағымсыз әсер — 0,003% болса, синтетикалық дәрілерде 20-40% болады екен.

Ереже бойынша биологиялық белсенді қоспалардың тіркеу куәлігі екі жыл мерзімге беріледі, егер өндіруші республика аумағында өткізілген клиникалық сынақтан өткен өнім болатын болса үш жылға дейін мерзімі ұзартылады.
Қоспалардың Қазақстанда таралуы туралы айтар болсақ, төрт жыл бұрын мемлекеттік тіркеу немесе қайта тіркеуден 913 биологиялық белсенді қоспаның сауда атауы өткен екен.«БАД»-ты тұтыну жөнінен Жапония мен АҚШ алдыңғы орындарды бермейді екен.
Ал оны өндірушілердің көптігі бойынша Ресей, сауда белгісінің көптігі жөнінен Қазақстан І орын иеленіп отыр. Елімізде 18 отандық кәсіпорын 247 биологиялық белсенді қоспа сауда атауын тіркепті.Осы жылы 45 елдің 478 өндірушісі 2768 сауда атауын тіркеген екен.
P.S. Биологиялық белсенді қоспалар — дәрі емес, ол ағзадағы жетіспейтін дәрумендер мен минералдардың орнын толықтыру үшін қолданылады. Осындай қоспа ішетін тұтынушылар осыны ескерсе дейміз .

P.S. Биологиялық белсенді қоспалар — дәрі емес, ол ағзадағы жетіспейтін дәрумендер мен минералдардың орнын толықтыру үшін қолданылады. Осындай қоспа ішетін тұтынушылар осыны ескерсе дейміз .

Қолдануға тыйым салынған тағамдық қоспалар:
Е-121 және Е-123 бояғыштары
Е-216, Е-217 и [b]Е-240 консерванттары
[/b]Е-121 Citrus Red 2
Е-123 [/b] Amaranth Амарант
Е-216 Propyl p-hydroxybenzoate
Е-217 Sodium Propyl p-hydroxybenzoate
Е-240 Formaldehyde
Е-239 кейбір елдерде (мысалы, Украинада) тыйым салынған.
Е-239 Hexamethylene Tetramine

«КЕДР» тәуелсіз экологиялық сараптама орталығының мәліметтері бойынша Е белгісі бар тағамдық қоспалардың аса зияндылары мыналар:
Е-103 қолдануға тыйым салынған
Е-105 қолдануға тыйым салынған
Е-111 қолдануға тыйым салынған
Е-121 қолдануға тыйым салынған
Е-123 өте қауіпті зат, қолдануға тыйым салынған
Е-125 қолдануға тыйым салынған
Е-127 қолдануға тыйым салынған
Е-130 қолдануға тыйым салынған
Е-141 күмән туғызған зат
Е-150 күмән туғызған зат
Е-152 қолдануға тыйым салынған
Е-154 ішек жолдары қызметінің бұзылуына алып келеді, артериялық қан қысымына әсер етеді
Е-160 теріге зиянды
Е-201 қауіпті зат