ҚР иммунопрофилактиканы жүргізудің ерекшеліктері

Жоспар:
Кіріспе:
Негізгі бөлім:
I. «Халыққа профилактикалық егуді жүргізу бойынша
санитариялық-эпидемиологиялық талаптар»
санитариялық қағидалары
II.Профилактикалық егуді жүргізуге арналған үй-жайларға қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар
Қорытынды:
Пайдаланған әдебиеттер:

Профилактикалық егуді жүргізуге қарсы көрсетілімдер
1. Вакциналардың барлық түрлеріне жалпы тұрақты қарсы көрсетілімдер:
1) осы вакцинаны бұрын салғаннан кейін 48 сағат ішінде пайда болатын қатты реакция (дене қызуының Цельсий бойынша 40 градусқа және одан да жоғары көтерілуі, әдеттегіден өзгеше, ұзақ, үш және одан да көп сағат қатты жылау синдромы, фебрильді немесе афебрильді тырысулар, гипотоникалық-гипореактивті синдром);
2) осы вакцинаны бұрын салғанда болатын асқынулар – тез болатын аллергиялық реакциялар, соның ішінде егуден кейін 24 сағат ішінде пайда болатын анафилактикалық шок, вакцина салғаннан кейін жеті күн ішінде пайда болатын энцефалит немесе энцефалопатия.
2. Тірі вакциналарды пайдалануға тұрақты қарсы көрсетілімдер:
1) АИТВ-инфекциясын қоса алғандағы тұрақты иммун тапшылық жағдайы;
2) қатерлі қан ауруларын қоса алғандағы қатерлі ісік;
3) жүктілік.
3. Жалпы вакциналардың барлық түрлеріне уақытша қарсы көрсетілімдер:
1) орталық жүйке жүйесінің жіті аурулары (менингит, энцефалит, менингоэнцефалит) – вакцинациялау сауыққан күннен бір жылға дейінгі мерзімге қалдырылады;
2) жіті гломерулонефрит – вакцинациялау сауыққан соң 6 айға дейін кейінге қалдырылады; нефротиялық синдром – вакцинациялау кортикостероидтермен емделу аяқталғанға дейін кейінге қалдырылады;
3) температураға байланыссыз ауырлығы орта және ауыр дәрежедегі жіті инфекциялық және инфекциялық емес аурулар - вакцинациялау сауыққаннан кейін 2-4 аптадан соң рұқсат етіледі;
4) әртүрлі патология кезінде стероидтерді, сондай-ақ иммуносупрессивті қасиеттерге ие басқа да препараттарды қолдану;
5) біртіндеп ұлғаятын созылмалы аурулармен ауыратын науқастар вакцинациялауға жатқызылмайды; асқынатын созылмалы аурулармен ауыратын науқастар ремиссия кезеңінде егіледі.

1. Жалпы ережелер
1. «Халыққа профилактикалық егуді жүргізу бойынша санитариялық-эпидемиологиялық талаптар» санитариялық қағидалары (бұдан әрі – Санитариялық қағидалар) профилактикалық егулерді жүргізу бойынша санитариялық-эпидемиологиялық талаптарды белгілейді.
2. Осы Санитариялық қағидаларда мынадай ұғымдар пайдаланылады:
1) вакцинаның «ашылған құтысы» – тығыны алып тасталмай, вакцинаны шприцпен тесіп алып, инъекциялық тәсілмен енгізілетін вакцинаның құтысы;
2) өлі вакциналар – өлі немесе белсенділігі жойылған микрорганизмдерден, сондай-ақ микробтық клетканың жекелеген компонеттерінен және олардың тіршілік әрекетінің өнімдерінен дайындалған вакциналар;
3) тірі вакциналар – тірі микроорганизмдерден дайындалған вакциналар;
4) иммундаудан кейінгі қолайсыз көріністер (бұдан әрі - ИКҚК) иммундаудан кейін орын алатын, медициналық қызметкердің немесе халықтың алаңдатушылығын тудыратын және иммундаудан пайда болды деп есептелетін медициналық жағдай;
5) медициналық иммундық биологиялық препараттар (бұдан әрі – МИБП) – инфекциялық және иммундық (аллергиялық ауруларды қосқанда) аурулардың өзіндік алдын алуға, диагностикалауға және емдеуге, басқа аурулардың иммунологиялық әдістері және физиологиялық жағдайлары көмегімен диагностикалауға, сыртқы орта объектілерінде инфекциялық агенттерді және олардың антигендерін индикациялауға арналған, иммундық жүйе арқылы емдеуші және профилактикалық әсер ететін препараттар.

Профилактикалық егуді жүргізуге арналған үй-жайларға қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар
1. Профилактикалық егу жүргізілетін үй-жайда (бұдан әрі – егу кабинеті) басқа медициналық емшараларды (манипуляцияларды) жүргізуге жол берілмейді.
2. Егу кабинетінің ішкі өңделуі ылғалды жинауға және дезинфекцияға төзімді тегіс беттен тұрады. Егу кабинетінде: табиғи жарықтандырудың, орталықтандырылған сумен жабдықтаудың, кәріздің, жылудың, қол жууға арналған раковинаның болуы көзделеді. Орталықтандырылған сумен жабдықтау және кәріз болмаған жағдайда, персоналдың санитариялық-гигиеналық режимді және жеке гигиенаны сақтауы үшін жағдайлар жасалады.
3. Егу кабинеті мынадай жабдықпен жарақтандырылады:
1) қолайлы температуралық режимді қамтамасыз ететін сыйымдылығы МИБП-ды сақтау үшін жеткілікті тоңазытқыш;
2) МИБП-ды тасымалдауға және жұмыс күні ішінде сақтауға арналған термоконтейнер немесе тоңазыту сөмкесі;
3) электр қуаты апатты ажыраған жағдайда МИБП-ды уақытша сақтауға арналған термоконтейнер;
4) жұмыс үстелі, орындықтар;
5) МИБП-ды пайдалануға дайындауға арналған медициналық үстел;
6) аспаптар мен дәрілік заттарды сақтауға арналған медициналық шкаф;
7) жөргекке орау үстелі және (немесе) медициналық кушетка;
8) стерильді материал салынған бикс;
9) тонометр, термометрлер, бір рет қолданылатын шприцтер, шпательдер;
10) МИБП-дың қалдықтарын зарарсыздандыруға арналған ыдыс;
11) пайдаланылған бір рет қолданылатын шприцтерді қауіпсіз кәдеге жаратуға арналған контейнер (бұдан әрі – ҚКК).
4. Егу кабинеті шокқа қарсы терапияның қажетті дәрілік препараттарымен қамтамасыз етіледі.
5. Автокөлікпен, термоконтейнермен, егу материалымен, бір рет қолданылатын және өздігінен оқшауланатын шприцтермен, шокқа қарсы препараттармен толықтырылған көшпелі егу бригадасының құрамына білікті дәрігер және профилактикалық егу жүргізуге рұқсаты бар егу мейірбикесі кіреді.

Қорытынды:
Жұқпалы ауруларға қарсы егудің бірнеше түрі бар:
міндетті егу – балаларға (туберкулез, қызылша, күл, сіреспе, көкжөтел, гепатит, т.б. ауруларға қарсы), нәрестелі бола алатын әйелдер және қыздарға қызамыққа қарсы;
жоспарлы-кәсіби егу – мал шаруашылығымен айналысатын немесе олардың өнімін өңдейтін адамдарға күйдіргіге қарсы;
эпидемиялық көрсеткіш бойынша егу – нақты аймақтағы тұрғындар арасында індет қаупі төнген кезде жүргізіледі. Егу көбінесе инфекциялық тәсілмен (тері астына, бұлшық етке) атқарылады.
Қазіргі кезде алдын ала егудің нәтижесінде көптеген жұқпалы аурулар (мысалы, шешек) жойылды.[2] Бірақ Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының мәліметіне сүйенсек, жылына 500 млн. адам жұқпалы ауруға шалдықса, оның 400 млн-дайы егілмегендер екені анықталып отыр (2007). Сондықтан әр түрлі жұқпалы ауруларға қарсы күресте егудің маңызы зор екеніне ешбір күмән келтірілмейді.[3]