Тақырыбы : Әр түрлі елдерде денсаулық сақтауды қаржыландыру түрлері

Денсаулық сақтау жүйесін жақсарту мен қаржыландыру
Денсаулық сақтау жүйесін тиімді құру, бастапқы медициналық-санитарлық көмектің басым дамуы негізінде.
Денсаулық сақтау саласында басқару жүйесін және менеджментін жетілдіру.
Денсаулық сақтауды қаржыландыру механизмін жетілдіру.
Медициналық қызметтің жоғары сапасымен және қол жетімділігімен қамтамасыз ету. Осы міндеттерді дұрыс орындау үшін қаржыландыруды ұйымдастырып жүргізу керек.
Қаржыландыру жүйесін жетілдіру мемлекеттік бағдарламаның басымдық міндеттерінің бірі болып табылады.

АҚШ денсаулық сақтау жүйесі
Медицина саласына бағыттылған шығындары бойынша АҚШ әлем бойынша бірінші орында тұр. (2,26 триллион доллар немесе 7439 доллар бір адамға)

ДДҰ-ның зерттеулеріне сәйкес, 2000 жылы Америка Құрама Штаттары ең тұрақты медициналық жүйеге ие деп танылған. Сондай-ақ, Америка құпиялылық пен пациенттерді құрметтеу, пациенттердің қажеттіліктерін қанағаттандыру және көмек көрсету туралы уақтылы дайындалуда жетекші орын алады.
Бірак Құрама Штаттар медициналық көмек көрсету деңгейі бойынша 37-орынды және жалпы денсаулық сақтау бойынша 33-ші орынды иеленді.

Денсаулық сақтау жүйесінің құрылымы

АҚШ медицинасы келесі деңгейде жұмыс істейді

Денсаулық сақтау жүйесі қаржыландыру түрлерімен және орындалатын функциялармен ерекшеленетін көптеген қызметтерден тұрады, оның ішінде:

АҚШ-тың денсаулық сақтау жүйесі плюралистік сипатқа ие, бұл бірыңғай орталықтандырылған басқарудың жоқтығы мен медициналық мекемелердің көптеген түрлерінің жоқтығынан көрінеді. Бірақ мүлде барлық мекемелер тек қана медициналық қызметтер көрсетеді. Азаматтардың бірнеше санатына тегін емделетіні үшін шығындарды мемлекет немесе арнайы қорлар өтейді.

Америкадағы ауруханалар үш түрге бөлінеді
Мемлекеттік
қаржыландыру федералды және мемлекеттік үкіметпен жүзеге асырылады
Ардагерлерге, мүгедектерге, мемлекеттік қызметшілерге, туберкулезге және психикалық ауруға шалдыққан науқастарға қызмет көрсету.
Жеке тиімді (коммерциялық)
жеке, топтық және акционерлік негізде өз капиталын қалыптастыру
типтік бизнес кәсіпорын болып табылады. (барлық аурухана 30% -ға дейін)
Жеке тиімді емес
діни немесе этникалық топтар немесе жергілікті тұрғындардың бастамасымен құрылған, олар жалпы қорытынды қорының 70% құрайды

Елде 1100 стационар бар. 375 ірі мекеме Американдық медициналық колледждер қауымдастығының (American Medical Colleges Council of Hospitals and Health Systems (COTH) оқыту жөніндегі ағылшын қауымдастығы) ауруханалық жаттықтырушылар кеңесінің құрамына кіреді. COTH ауруханалары елдегі аурухана қайырымдылықтарының шамамен 40% құрайды
Госпиталь Джона Хопкинса

Мемлекеттік бағдарламалар:
Төмен табыстары бар адамдарға көмектесуге арналған Medicaid бағдарламасы федералды үкімет пен мемлекет тарапынан қаржыландырылады. Әрбір жеке мемлекеттің өз Medicaid бағдарламасы болғандықтан, бұл мемлекеттік басқаруда елеулі қиындықтар тудырады. Medicaid қызметтерін пайдалану үшін осы адамның қаржылық жағдайының белгілі бір деңгейден төмен екенін дәлелдеу қажет. Осы бағдарлама бойынша 5 қызмет көрсетіледі: стационарлық және амбулаториялық-емханалық көмек, әртүрлі мамандардың консультациялары, мейірбикелік үйде болу, зертханалық диагностика және рентгендік зерттеу әдістері. «Medicaid» халықтың әртүрлі санаттары үшін бастапқы мүмкіндіктерді құру және елдегі табыстарды қайта бөлу бойынша үлкен рөл атқарады. 2006 жылғы деректерге сәйкес, бағдарлама 38,3 миллион американдыққа көмектесті.
Medicare 65 жастан асқан адамдарға, сондай-ақ денсаулыққа байланысты проблемалары бар зейнеткерлікке шыққан жастағы азаматтарға көмектесуді мақсат етеді. Қаржыландыру көздері ретінде: еңбекақы төлеу, прогрессивті табыс салығы және корпоративтік табыс салығы. Medicare аурухана кірісінің 35% -дан 50% -на дейін қамтамасыз етеді. [

Кірістерді мәжбүрлемей жинау барлығының денсаулық сақтау саласындағы қажеттіліктерін жабуға жеткілікті қаражаттың жинақталуын болдырмайды. Көптеген жекелеген «жүйелер» болады.
(+) Азаматтың ниеті мен табысына байланысты сараланған қызметтер пакеті
(–) Бағалардың бақыланбауы, мед. ұйымдардың медициналық емес факторлар бойынша бәсекелестігі, экономиканың жоғары денсаулық сақтау шығыстары, төлем қабілеттілігі болмаған жағдайда мед. қызмет көрсетулерге қолжетімділіктің болмауы

Жапонияның денсаулық сақтау жүйесі әлемдегі аса дамығандардың біріне жатады.
Профилактика мен реабилитация денсаулық сақтаудың шығыстарын түсіріп және оның сапасын көтеруге бағытталды.
Денсаулық сақтау жүйесі барлық халықты медициналық сақтандыруға негізделген .Оған жауапты мемлекет пен жеке үлестерге жұмысберушілер
Қазіргі таңда Жапонияның денсаулық сақтау шығыстары 8,1% құрайды.
Бұл көрсеткіш АҚШ-тан гөрі жақсы,өйткені оларда медициналық қызмет көрсетуге 2 есе артық шығын кетеді.
Жапония сақтандыру компанияларына пайда түсіруіне тыйым салып ,сонымен қатар дәрігер науқастарға қызмет көрсету барысында қатал дефект жасаса,олардың төлемақыларын шектеумен бұл көрсеткішке жетті.
Бірақ келесі мәселені ойдан шығармағаны дұрыс,АҚШ пен Жапонияның шығыстарының айырмашылығы,Күн шығыс елдерде аурушаңдылық деңгейі төмен және де азырақ «агрессивті» емдеу тәсілдері қолданылады.

Жапонияда 2 негізгі медициналық сақтандыру жүйесі бар:
Ұлттық Денсаулық Сақтау жүйесі
Мүгедектер, жұмыссыздар жағдайы төмен отбасылар жатады
Жалдамалы еңбек пен жұмыскерлерді қамтитын Жапониядағы үлкен жүйе
Дәрігерлер мен ауруханалрды таңдауға шек қойылмайды.10-30% пациенттердің үлестері қатысады.Бірақ орташа деңгейдегі отбасыға айына 677 доллар көлемінде төлемдердің жоғары шегі бекітілген
Статистика бойынша жылына жапондық отбасы 2300доллар жеке қаражатынан төлейді.

Мемлекетте 140 мың емдеу мекемелері бар,соның ішінде 80 мың емхана ( кейбіреуі стационарлы бөлімшемен),10 мың аурухана,үкіметтің префектураларымен басқарылатын 850 медициналық орталық,50 стоматологиялық клиника.Жеке меншік дәрігерлердің кабинеті емхана ретінде аталынады,яғни осылар емханалардың көп бөлігін құрайды.

Көбінесе ауруханалар жеке меншік,бірақ қызметтердің бағасы мен тарифын үкімет қояды.Сондықтан науқастарға жеке меншік пен мемлекеттік мекемелер арасында айырмашылық жоқ.Жапондық ауруханаларда госпитлизация жағынан қиындық туады,себебі жағдайы одан нашар,тривиальді ем алатындар саны көп.АҚШ-тың үлкен ауруханаларындағыдай тәулік бойы жұмыс істейтін толық дәрігер-мамандармен қамтылған ауруханалар жоқ.Ауруханалар мен клиникаларға компенсация әр қызмет үшін беріледі.Амбулаторлы және стационарлы емделуге тариф бірдей. Стационарда жату қымбатқа түседі.Сақтандыру өтемақысы 70% құрайды.

медициналық университеттердің түлектеріне отбасылық дәрігер болу үшін Мемлекетте қатал таңдау мен қиын емтихандар өткізіледі.Жас дәрігерлер кең спектрлі
медицина мамандықтарында 3 жыл практикалық жұмыс стажы болу керек.Соның ішінде терапия,педиатрия,жедел медициналық көмек,хирургия,психиатрия.Бір мезгілде 2 жылдық арнайы дайындық курсын өтулері тиіс.
Жапонияда университеттер ішінде 80 медициналық мектеп 6-жылдық оқытумен жұмыс істейді , дәрігерлер дайындайды. Жыл сайынғы қабылдау шамамен 8 мың студент. Студенттердің арақатынасы 3:1-ден 20:1 ауыткиды, бұл туралы медициналық жоғары оқу орындарында нақты әйелдерді кемсітудің туралы айтуға болады. Оқу ақысы, медициналық жоо-ларда төлемі 2,5 есе жоғары техникалық және 3,5 есе және одан жоғары гуманитарлық оқу орындарынан. Жаңа оқыту жүйесі жас мамандарға ауруханаларды таңдау мен кәсіби даярлау алуға мүмкіндік берді. Нәтижесінде жас мамандар үлкен қалаларда шоғырланды. жұмыс күшінің жеткіліксіздігінен, университеттер алдында жергілікті ауруханаларға жіберілген дәрігерлерді шақырып жатыр.психологтардың, дәрігерлердің, бұрын жіберсе, жергілікті аурухана. Медициналық сарапшылардың айтуынша, мансаптық стратегияны қайта қарап қатаң белгілі бір уақыт кезеңіне дәрігерлерді провинцияға жіберу .

Ішкі факторлар
Медициналық мекеменің ерекшеліктерімен анықталады. Бұл медициналық мекеме өз жұмысында бір нәрсе өзгерту арқылы әсер ете алатын факторлар.
Мысалы, көрсетілетін қызметтерге тарифтердің жеткіліксіздігінен меғдициналық мекеме тіпті жақсы өндірістік көрсеткіштерімен салмақты қаржылық қиындықтар көруі мүмкін, немесе керісінше, төмен өндірістік көрсеткіштермен тұрақты бюджеттік қаржыландырудың арқасында жақсы қаржылық жағдайда болуы мүмкін.
Медициналық сақтандырудың экономикалық негізі
Арнайы сақтандыру қорлары қаржыландырылатын денсаулық сақтаудың жүйесі.
Сақтандыру қорының үлкендігі мен оның қажетті қорын аурудың қауіптік жағдайының болу ықтималдылығының негізінде есептеледі.
Денсаулық сақтауды қаржыландырудың оптималды моделі Қазақстан үшін – нарықтық қатынасы бар бюджеттік модель.
Бұл тұрғындарды тәуелсіз жалпыға бірдей медициналық көмекпен қамтуға және қажеттілікке мүмкіндік береді, тұрғындардың осал топтарын жоғары деңгейде қорғауды қамтамасыз етеді, медициналық қызметтің еңбек мотивациясының механизмін дамытуға да мүмкіндік береді.

Медициналық мекеменің қаржылық жағдайына әсер ететін негізгі екі топты бөліп қарастыруға болады
Сыртқы факторлар
Ішкі факторлар
Сыртқы факторлар медициналық көмектің, қызмет бағытының және т.б. түрлерінің әр түрлі пайдасын медициналық мекеме жұмысының нағыз көрсеткіштеріне байланыссыз анықтайды. Бұл қазіргі жағдайларда экономикалық көзқараспен қарағанда ЕПМ – нің ең тиімді қызмет бағыттарын таңдау бағыттары. Алайда бұл қоғамның және медицинаның көзқарасы бойынша тиімді қызмет түрі болмауы да мүмкін.

Қорытынды
Нарықтық экономика жағдайларында медициналық мекемелердің қызметін қаржыландыру тәжірибесінде қаржылық менеджментті жүзеге асыра алу қабілеттілікке көп тәуелді, сол арқылы максимальды экономикалық әсермен денсаулық сақтау саласының мақсатына жету қамтамасыз етіледі (халық денсаулығын қорғау және нығайту).
Қойылмаған мақсатқа жету жолдары ЕПМ қызметін жоспарлау мен қаржылық басқару ерекшеліктерімен анықталады.
Қаржылық жоспарлау мен қаржылық басқару
Осы қаржылық жоспарларды құрастыру мен жүзеге асыруға ЕПМ – ның қаржылық ресурстарымен қамтамасыз етілуі тәуелді.
Денсаулық сақтаудағы қаржылық жоспарлаудың объектілері жеке ЕПМ – нің қаржылық қызметі болады.