Қан тамырлардың жарақаты

Тамырлы жарақат - оның толық немесе ішінара тұтастық бұзылуы, сонымен қатар тамыр қабырғасының табиғи құрылымының бұзылуы.

Шеткі артериялардың зақымдануының классификациясы Брюсов П.Г. (1996).

Анатомиялық орыныдағы жара санына баланысты:
Тек қантамыр жарақаты(күретамыр немесе көктамыр)
Қантамыр жарақаты мен қоса сүйек және т.б жаралар қосындысы
Клиникалық көрінісі бойынша:
Біріншілік қан кету және гематомасыз,
Біріншілік қан кеті және гематома
Тіндердің ишемиясы дәрежесі:
Өтемді (I)
Өтемсіз (II)
Қайтымсыз (III)
Аяқтың некрозы (IV)

Белгілері
зақымдану аймағындағы ауырсыну;
жараның болуы (қан тамырларының проекциясында);
жарадан қан кету;
зақымдану аймағындағы гематома (пульсирленген болуы мүмкін);
аяқ-қол ишемиясының белгілері (суық, сезімталдықтың төмендеуі немесе болмауы, белсенді қимылдардың болмауы).

Қан кетуде 3 түсінік бар:
Қан кету деп қанның тамырдан сыртқы ортаға қуысты ағзаға, организм қуыстарына қарқынды ағуын айтады.
Қан тамыр ішінен шығып қоршаған тіндерге сіңсе, қан құйылу деп атайды.
Сыртқа шыққан қан тіндері ажыратып, ағзаларды ығыстырған кезде ол жерде жасанды қуыс пайда болады және ол гематома деп аталады.

Тығыз (қысымды) қолдану

Аяқтың жоғары позициясы

Буындағы аяқтың максималды бүгілуі

Қабаттасып бұралу

Операция кезінде гемостатикалық қысқыштарды салу

Тасымалдау кезеңінде қанмен қамтамасыз ету үшін жасанды шунттары бар ірі кемелерді уақытша маневрлеу

Қан тоқтатудың түпкілікті әдістері 4 топқа бөлінеді
1.Механикалық - тігіс, байламдар, пластикалық ыдыстар, артерияларды кесу
2.Физикалық - жоғары (электрокоагуляция) және төмен температураның (жарақат аймағындағы мұз), электр тогының және басқа физикалық факторлардың әсері.
3.Химиялық - қан кетуді тоқтатуға көмектесетін химиялық белсенді заттарға әсер ету.
4.Биологиялық - тірі организмдердің көмегімен алынған қан кетуді тоқтату үшін қолданылады.