АІЖ ауруларындағы неврологиялық синдромдар

Жоспары
Асқазан ішек жолы функциясы мен орталық жүйке жүйесі
АІЖ ауруларындағы невралогиялық синдромдар
Қолданылған әдебиеттер

Асқазан ішек жолы функциясы мен орталық жүйке жүйесі бір-бірімен байланысты.Асқазан ішек жолы мен бауырлық аномалиялар ОЖЖ-нің бұзылыстарына немесе керісінше ОЖЖ зақымдалуы АІЖ ауруларына әкелуі мүмкін.Белоктар,витаминдер,майлар, углеводтартың сіңу үрдістерінің бұзылуы,
Сонымен қатар зақымданған ағзалардан басталатын патологиялық өзгерістер асқазан ішек жолы жедел және созылмалы ауруларында жүйке жүйесінің зақымдануының патогенезінде басты орын алады.

Циклдық құсу синдромы
Циклдық құсу синдромы сусыздану мен қайталамалы құсу, іштің ауруы, қызба ,кетоз бен алколозбен корінеді. Науқастар шаршағыш, ырыққа көнбейтін,әлсіз болады.
Емі: лоқсуға қарсы, құсуға қарсы, тырысуға қарсы препараттар қолданылады.Метоклопрамид,бутирофенондар әсер етуі қте жақсы препарат болса да эксрапирамидтік жүйенің бұзылысына әкеледі.Жаңа қолданыстағы препарт ондонсетрон. Тырыспаға қарсы феноборбитал,вальпроев қышқылы.

Ішек өтімсіздігі
Ішек өімсіздігі өңештің ахалазиясымен,асқазанның парезімен, моториканың бұзылысымен сипатталады. Аурудың ең басты белгісі іш ауруы. Іш ауруының іш бүлігі тобына жататын аурулардан ерекшелігі толғақ секілді әлсін-әлсін үстауында. Іш ауруы кенеттен көбіне түн мезгілінде басталады. Аурудың кенеттен басталуы ішектің бұралуын, түйілуін және бір ішектің екінші ішекке енуін сипаттайды. Неврологиялық симптомдардан алғашында шыдамсыздық,жылауықтық байқалса кейіннен жұмысқа қабілеттің төмендеуі байқалады.

Гиршпрунг ауруы
Гиршпрунг ауруы туа пайда болған шырыш асты қабаттағы ганглиозді клеткалардың жеткіліксіздігі нәтижесінде дамиды. Гиршпрунг ауруында өздігінен іш қатулар, тоқ ішектің ауру сезімі,метеоризм , ашуланшактық байқалады. Гиршпрунг ауруымен ауыратын балалардың негізгі арызы еркін түрде үлкен дәретке отыра алмауы (созылмалы іш қату). Гиршпрунг ауыруының кез-келген үлгісінде есейе келе іш қату үдей түседі. Гиршпрунг ауыруының нақты белгісі метеоризм болып табылады. Үлкен дәрет пен газдың созылмалы жағдайда тұрып қалуы сигма тәрізді ішек бөлігінің жоғарғы жағында содан кейін барып доғалдана кеңейуімен айқындалады. Бұл іш көлемінің созылуына әкеп соғады, құрсақ аймағының қабырғалары жұқарады, босаңсып қалады («құрбақа іш») және көзге көрінетін ішекқарын перистальтикасы байқалады. Баланың жасы ұлғая келе және оған күтім нашарлаған сайын, онда нәжіспен улану көріністері неғұрлым ерте және айқын көріне бастайды. Ауруларда гипотрофия, анемия қалыптаса бастайды. Кей кезде тікішектің шырышты қабығында дисбактериоз салдарынан қабыну өзгерістері мен жаралардың пайда болуы байқалады. Бұл әдеттен тыс іш өтуге әкеп соқтырады.

Гастроэзофагалді рефлюкс,өңешің ахалозиясы, ұлтабар және он екі елі ішек ойық жараларында өздігінен талып калу және вегетатиті вестибулярлық ұстамалар жиі кездеседі.Он екі елі ішектің ойық жаралы ауруы мен колиттің ұзақ асқынуы немесе созылмалы- қайталама жағдайында вегетативті-сенсорлық полинейропатия дамуы мүмкін.

Уйппл ауруы- әр түрлі инфекциялардың нәтижесінде дамитын мультижүйелік ауру.Ол мальабсорбция стеаторея,артралгиямен лимфаденопатиямен сипатталатын ауру.Невралогиялық тұрғыдан деменция, көздің көру қаблетінің жоғалуы,офтальмоплегия, тырысу синдромы,милық атаксия, ақыл естің бұзылуы байқалады.
Жұлын ми сұйықтығы: лимфацитарлық плеоцитоз, белокың жоғарылауы
МРТ: ошақтық өзгерістер

Қолданылған әдебиеттер
Болезни нервной системы (под редакции профессора Н.Н Яхно и Д.Р.Штульмона ) 326 страница 2 том
https://diseases.medelement.com/disease/%D0%B1%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%80%D0%B4%D0%B0%D2%93%D1%8B-%D0%B3%D0%B8%D1%80%D1%88%D0%BF%D1%80%D1%83%D0%BD%D0%B3-%D0%B0%D1%83%D1%80%D1%83%D1%8B/14664
Неврология (Қайшыбаев С.Қ 371,372 бет,2-том)