Слайд 2 Жоспар
I.Кіріспе
II.Негізгі бөлім
1.
2.
3.
4.
III.Қолданылған әдебиеттер.
Слайд 3Кіріспе.
Көкнәр(лат.Papáver) – көкәрлер тұқымдасына жататын бір не көп жылдық шөптесін өсімдік. Қазақстанда далалы, шөлейт және таулы
аудандарда тараған 11 түрі бар. Ең маңызды сортына дәрілік Апиын көкнәрі (P. somnіferum) жатады: ол Қазақстанның оңтүстік мен таулы аудандарда өседі. Оның піспеген қауашағының шырынынан дәрі алынады. Піскен Көкнәр тұқымында алкалоид болмайды, бірақ майы көп (55%). Көкнәрдің биіктігі 20 – 90 см. Сабағы жіңішке, түкті жапырағы жалпақ, гүлдері ақ, сары, қызыл қызғылт, гүл сағағы ұзын, олар шар тәрізді гүлшоғырына топталған. Шілде – тамыз айларында гүлдеп, жемістенеді. Жемісі – көп тұқымды қауашақ. Көкнәрда сүт тәрізді ақ шырын болады. Сондай-ақ республикада тоты Көкнәрін (P. pavonіnum) бояу өндірісінде пайдаланады. Егістікте арамшөп ретінде сеппе Көкнәр (P. rhoeas) кездеседі. Қазақстанда өте сирек кездесетін жіңішке көкнәр Қазақстанның «Қызыл кітабына» енгізілген.
Слайд 4Химиялық құрамы.
Көкнәрдің өз құрамында папаверин, морфин, кадеин, апиын деп аталатын алколоидтар болады.
Тұқым шашар алдында осы алколоидтар оның қалпақшасына жиналады, ал тұқымының құрамында алколоидтар болмайды. Сондықтан да, көкнәрдің тұқымы тамақ, өнер кәсібінде жиі қолданылады.
Слайд 6Түрлері.
(Ақ көкнәр) Ақ тұқымдар
Тұқым сұр
Көгілдір немесе сұр тұқымдар
Слайд 7Өндірісте қолдану.
Қара тұқым сорттары нәрлендіретін мұнай өндіру үшін өте қолайлы өнім болып
табылады. Көк тұқымдар кеңінен нан-тоқаш өнімдерін жаңбырлатып және толтыру үшін пайдаланылады. Ақ тұқым сапалы лакпен және хош өндірісінде таптырмайтын мұнай, өндірілген.
Мак тұқымдар шамалы жаңғақ дәмі бар татымды дәмі бар. өнім саңырауқұлақ ыдыс-аяқтың немесе тұздықтардың түрлі мінсіз қосымша болып табылады. Мак тұқымдар сәтті нан-тоқаш және кондитерлік өнімдер дайындауға пайдаланылған: олар, пісіру себіңіз Қамырды қосып, немесе толтыру ретінде пайдалануға болады.
Еуропалықтар әрбір тағам бірегей және эксклюзивті жасауға қабілеті үшін маком бағалаймыз. Мысалы, Францияда сиыр танымал Фуа қам мен еті зәйтүн майымен пюре тәтті көкнәр тұқым міндетті хош иісті тұздығын атқарды. Австрияда, көкнәр - шұрайлы штрудель үшін ең дәмді толтыру. Көптеген ұлттық тағам дереу танымал жарқын дәмі мен көкнәр тұқым хош: жапон, сондай-ақ ерекше емес.
Итальяндықтар жиі мұнай тұқым қуырылған кішкентай себілген ыстық спагетти, өзіңізді және өз қонақтарды ұнамды. Бұлтты Италияда, айтпақшы, азық-түлік ғана емес маком, және гүл тұтынылатын, тіпті осы зауыттың сабақтарының. дайындалды, сондай-ақ танымал шпинат және әдемі гүлдер салаттар мен көже рационына компоненті ретінде пайдаланылады сабақтарының.
Көптеген елдерде, мереке (шағын тұқым ішіне картоп paneer пісірілген және табаға қуырылады) туралы үстелге беріледі көкнәр ерекше жағы тағам, талап.
Мак тұқымдар жиі Халва пісіру үшін пайдаланылады, өнім йогурт және айран қосылады, сүт сусындар жетілдіру және олардың қоректік құндылығын арттыру дәмі.
Оның барлық пайдалы қасиеттері мен көкнәр тұқым бағалы дәмі үшін асқазан-ішек жолдары ауруларынан зардап шегетін адамдарға, сондай-ақ екі жасқа толмаған балалардың рационында енгізуге ұсынылады берілмейді. тауардың қалған ақылға қонымды мөлшерде тұтынылатын керек. Қосымша килә құтылу ниет білдірушілер, ол назарға жоғары калориялық маком қабылдау маңызды болып табылады - өнімнің 100 грамм 525 ккал
Слайд 8Таралуы.
Көкнәр Еуропада, Солтүстік және Оңтүстік Америкада және Азияда өседі.
Слайд 9Медицинада адамға пайдасы
Көкнәрдің алклойдтарын папаверин, кодеин және морфинді медицинада өзінің ерекшіліктері бойынша
қолданады.Мысалы Морфин – ауру сезімінің күшюі кезінде, сыртқы-ішкі ағзалардың зақымдану кезінде, аяқ астынан пайда болған ауру сезімі кезінде (Жүрек инфаркті).Қорқыныш,үрей, аштық және әлсіздік кезінде мөлшерлі дозамен.
Кодеин – құрғақ жөтел кезінде, жөтел орталығын тежейді, қақырықтың шығуына жәрдемдеседі, уйыктатқыш, ауру сезімін басушы.
Папаверин – қантамырды кеңейткіш реттінде стенокардияда, гипертонияда, атеросклерозда мигренде, бронхиальды астмада, спастикалық колитах, асқазан жарасында и онекіелі ішекте, бауырлық коликах .
Очень полезно использовать свежий сок из маковых головок, например, наружно от укусов комаров и мошек. При ломоте в мышцах и суставах назначают припарки головок и листьев мака в качестве болеутоляющего средства. Отвар маковых цветков на молоке часто используют в детской практике при кори (для прекращения высыпаний), коклюше, дизентерии и поносах
Слайд 10Қарсы көрсеткіштері.
Тыныс алу депрессия, аноксемии, эмфизема, демікпе, жүрек айну, құсу, маскүнемдік, жүрек
жеткіліксіздігі, бауыр қызметінің бұзылуы қарсы көкнәр негізделген дайындық.
Слайд 11Насыбай.
Насыбай - құрамында есірткі бар алконас тұқымдасына жататын темекі өсімдігінен жасалатын, құмарлық
үшін тұтынатын зат. Негізінен үй жағдайында жасалады. Құрамына махорка мен темекі, қосымша сөндірілген әк, тауық саңғырығы немесе түйе тезегі, әртүрлі өсімдіктер күлі (арша, сексеуіл, қайың немес тобылғы күлі), желім, май қосылады. Сондай-ақ, адам ағзасына зиян келтіретін ауыр металдар: қорғасын, сынап, кадмий, мышьяк бар. Насыбайдың дәмін жақсарту үшін әртүрлі дәмдеуіштер де араластырылады. Әлбетте, әрбір насыбай шебері өз мәзіріне сүйенеді. Насыбай қара-жасыл түсті кішкене түйіршіктер, ұнтақ және цилиндр тәрізді күйінде сатылады.