Балалардың парадонт ауруына әкелетін қауып – қатер факторлар мен профилактикасы

Пән: Стоматологиялық аурулардың алдын алу
Мамандық: 051302 «стоматология»
Курс: 3
Сағат: 1 cағ.
Дәріскер: доцент, кафедра меңгерушісі
А.М.Еслямғалиева.

Пародонт (от греч. para — жанында, оdontes — тістер) тісті қоршап тұрған бөліктерден тұрады. Оларға: периодонт, қызыл иек, жақтың сүйекті тіңдері жатады. Периодонт тістің альвеоласы мықты ұсталып тұруын қамтамасыз етеді.

Аталған құрам бөліктер келесідей қызметтерді атқарады:
Түрлі микробтардан қорғайды
Берікті ұстам ретінде
Тіске түскен қысымды тарату
Трофикалық

Парадонтальды ауруларды анықтаудың диагностикалық реттілігі
1) Медициналық, стоматологиялық анамнез жинау
2) Жалпы пародонтальды зерттеу жүргізу
3) Қызыл иектегі қабыну процестерін анықтау
4) Парадонтологиялық зондтау
5) Бактериологиялық зерттеу жүргізу
6) Стоматологиялық зерттеу жүргізу
7) Тістің қозғалғыштық дәрежесін анықтау
8) Оклюзияның бар жоғын анықтау
9) Периапикальды R-грамманың интерпретациялары

Пародонт ауруларының факторлары
Жалпы
Жергілікті

Жергілікті қауып қатерлер
Ауыз қуысының гигенасының нашарлығы:тіс қағы,тіс тастары,табақшалары
Тістердің бір-біріне өте жақын орналасуы
Тіс қатарының дистопиясы
Жұмсақ тағамдарды өте көп пайдалану
Тамақты бір жақпен жеу
Тіс ақауларының көп кездесуі
Сілекей секрециясының азаюы
Гипосоливация
Токсикалық заттардың әсері
Механикалық бұзылыстар
Зиянды әдеттер
Тіл мен ерін үзбесінің байламының ақаулары
Ауыз қуысының кереберісінің тарлығы

Жалпы қауып – қатер факторлары
1 Эндокринды аурулар: қант диабеті, гармоналды бұзылысты аурулар
2 Нерв жүйесінің аурулары
3 Ревматизм
4 Туберкулез
5 Гиповитаминоз
6 Зат алмасудын бұзылыстары

Пародонт ауруының әсерінен ауыз қуысындағы байқалған жағдайлар

Жасқа байланысты
Жас ұлғайған сайын адамдардың пародонтқа деген биімділігі де үлғаяды.Жетпіс жастан асқан үлкен кісілердің 100% осы ауруға шалдыққан деп анықталды. Бұл кісілердін жартысынан көбісінде тістерін жұлдырғаны анықталды.

Темекі шегетендерге байланысты
Қазіргі таңда темекі шегетіндер арасында жасалған тәжірибелер өте көп.
Темекі никотині ауыз қуысына еңгеннен бастап ол ондағы бактериялармен қосылысы арқасында организмде цитокиндердің көп бөлінуіне әкеледі. Ал цитокин өз кезегінде тістердің беріктік қасиетін бұзып, пародонт ауруына әкеледі

Қант диабет ауруына байланысты
Қант диабеттпен шалдығатын науқастарда да пародонт ауруына көп шалдығады. Ондай жағдайдын себебі қан тамырлар бойындағы интерлекейіндердін көп болуына байланысты. Соның ішінде 2 типті қантты диабетте қан тамырларда май жиналуына байланысы және триглицирин бөлінуіне байлансысты пародонт ауруының дамуына әсер етеді.

Пародонт ауруының дамуына әкелетің жергілікті жағдайлардын біріне ауыз қуысының гигиенасы жатады.Оны сақтамаған жағдайда тістерде қақтардың пайда болуына әкеледі. Ол қызыл иектің ауруы гингивитке жол ашады, ал оның соны пародонт дамуын туғызады.

Продонт ауруымен ауырған балаларды диспансеризациялау, оларды келесі топтарға бөледі:
Жазылып шыққан
Жағдайы жақсарып келе жатқан
Жағдайы өзгеріссіз
Жағдайы нашарлаған

Пародонт ауруының алдын алу жұмыстары
Ауыз қуысының аурулары көбінесе кіші жастағы балаларда көп кездеседі, сол себепті тістерге деген күтімді баланың туылмай жатысымен қарау керек. Жүкті әелдін 5 аптасында ананың тамақтануына аса назар аураылуы керек.
Бала туылысымен оның тамақ жеу тәртібі, түріне байланысты жағдайларды ескерген жөн.Баланың булелке арқылы иамақтануы тістерінің қисайуы мен ақуаларына әкелу мүмкін.
3 жастан балаға тіс тазалауды үйретіп оның қалай пайдасы тиетінің түсіндірген жөн. Және де уақытылы тіс дәрігерлеріне көрсетіліп тұруын қадағалау.