Мезентериалдық артерия тромбозы

ЖОСПАРЫ:
Негізгі бөлім
Кіріспе
Анықтамасы
Этиологиясы
Патогенезі
Клиникасы
Диагностикасы
Емі
Қорытынды бөлім

АНЫҚТАМАСЫ:
Мезентериалдық артерия тромбозы(ішек инфаркты) деп-мезентериялдық артрияларда тромбтың пайда болуы нәтежесінде, ішектерде қан айалымның кенеттен бұзылуы себебінен туатын және өлеттенумен жалғасу қаупі бар морфо-функциялық өзгерістерді айтады.

КЕЗДЕСУ ЖИІЛІГІ:
Жедел мезентериальды қан айналымның бұзылыстары, мезентериальды тамырлардың эмболиясы немесе тромбозымен сипатталады. Жиі жоғарғы шажырқай артериясы (90%), ал төменгі шажырқай артериясы (10%) зақымдалады.
Ауру жиі бірдей әйел адамдар мен ер адамдарда дамиды, орта және қарт адамдарда да болады.

ЭТИОЛОГИЯСЫ:
Көбнесе жүрек-қан тамыр аурулары:ревматизм,эндокардит,атеросклероз, аорта аневризмасы,жүрек ақауықтары.
Түрлі ісіктермен басылу.
Түрлі операциялар.

ПАТОГЕНЕЗІ:
Ішекке қан келу толық тоқталады.Ішек жиырылып,бозарады.Қан тамырларының трамбозы ұлғая түседі,қан тамырларының өткізгіштігі артып,қан іш қуысына қарай өте бастайды.Осымен қатар ішек тіндерінің деструкциясы орын алады,ішек ілмектері өлеттенеді,ол өз кезегінде перитониттің асқынуын тудырады.

АУРУДЫҢ САТЫЛАРЫ:
Ішектегі патоморфологиялық өзгерістер барысында үш стадияны ажыратады:
1). Ишемия;
2). Ішек инфаркты (гангрена, некроз);
3). Перитонит.

Жоғарғы мезентериальды артерия үш сегментті бөледі: I - a.colica media.Барлық ащы ішектің некрозына алып келеді, сонымен қатар соқыр ішекті және көлденең тоқ ішектің жартысын некроздайды.II - a.ileocolica.Тоқ ішек және барлық мықын ішектің терминальды бөлігін некроздайды. III - дистальды a.ileocolica.Тек қана мықын ішектерді зақымдайды.

КЛИНИКАЛЫҚ КӨРІНІСІ.
1). Іште ауру сезімі.Ауру толғақ тәрізді немесе үнемі сипатталады. Тамырлардың зақымдану деңгейіне байланысты ауру сезімі әртүрлі жайылған. Ишемия стадиясында ауру сезімі интенсивті түрде болады, инфаркт стадиясында ол біршама бәсеңдеп,ауру адам өзін біршама жақсы сезінеді,содан кейін перитонитте ауру сезімі қайтадан күшейеді.
2). Жүректің айнуы және құсу.

3). Нәжіс.Диарея кезіндегі сияқты болады,сондай-ақ ішек өтімсіздігі секілді болады, сондықтан ЖМІӨ (жедел мезентериальды ішек өтімсіздігі) ағымы бойынша екі түрлі себептерін ажыратады. Жиі сұйық нәжіс қан аралас болады. Жедел шажырқай қан айналымының бұзылысы ішек өтімсіздігімен бірге жүреді. Сондықтан көптеген авторлардың пікірінше ол ішек өтімсіздігі түрлерінің бірі ретінде саналады.

Перитонит кезінде іш қуысында ауру сезімі қайта күшейеді,палпацияда іштің қатайуын анықтайды.Перкуссияда тимпанит дыбысы тұйық дыбысқа ауысады,ал аускультацида іште толық тыныштық орнағанын анықтайды.

ДИАГНОСТИКАСЫ.
Ішек перистальтикасы (қозғалысы) әлсірейді, соңынан жоғалады. Ректальды зерттеу барысында тік ішектен қою қан бөлінеді.
Рентгенологиялық зерттеуде
Рентгенологиялық зерттеуде үрленген ішектерінде сұйықтықтардың горизантальды деңгейде орналасуы (ішек өтімсіздік белгілері). Рентгенологиялық селективті ангиография.
УДЗ –Ішек өтімсіздігінің белгілері анықталады, іш қуысында бос сұйықтықтың болуы анықталады.
Лапароскапия

ДИФФЕРЕНЦИАЛДЫ ДИАГНОСТИКАСЫ:
Жедел аппендицитпен.
Асқазанның және 12-елі ішек жарасы.
Жедел холецистит .
Жедел панкреатит.

ЕМІ:
Антикогулянттық терапия
Тромболитикалық терапия(фибринолизин,стрептокиназа,урокиназа)
Хирургиялық ем

ҚОРЫТЫНДЫ:
Өкінішке орай бұл ауруға шалдыққан- науқастар арасында өлім көрсеткіші өте жоғары деңгейде.