Дисфагия синдромы

Жоспары
Кіріспе
Негізгі бөлім
Анықтамасы
Этиологиясы
Симптомдары
Диагностика
Емдеу
Қорытынды

Дисфагия— жұтынудың қиындауы немесе жұтына алмай қалу. Бұл жоғарғы асқазан-ішек ауруларының және жүйке ауруларының симптомы. Жиі немесе үздік қайталанатын дисфагияда дәрігерле қаралу керек.

Классификациясы
Жұтқын шақтық немесе орофарингеальды
Өңештік
Функциональды (рефлюкс)
Сонымен қатар сидеропениялық (темір тапшылық анемия кезінде)
Невротикалық (моторика бұзылысында)

Этиологиясы
Әдетте дисфагия өңеш ауруларының салдарынан дамиды.
Эзофагит (өңештің қабынуы)
Гастроэзофагеальді рефлюкстік ауру- асқазанның ішіндегі заттардың өңеш қабырғаларын тітіркендіретін патологиялық ауру.
Өңештің бүйірқалталануы
Химиялық күйіктің салдары
Өңештің және асқазанның қатерлі ісігі
Кардияның босаңсуы (ахалазия кардия)
Дәнекер ұлпалардың аурулары

Этиологиясы
Жүйелі склеродермия
Дерматомиозит
Жүйелі қызыл жегі
Порталды гипертензияның салдарынан болатын өңеш тамырларының кеңеюі және бүйрек жетіспеушілігі
Өңеште ірі заттардың тұрып қалуы ( астың ірі бөлшектері, сүйек және т.б.)
Өңештің зақымдануы (суық қарудан зақымдану, өңештің іштен зақымдануы, мысалы, өткір не үштік затты жұтып қою)
Өңештің тарылуы

Этиологиясы
Сонымен қатар
Квинке ісігі (ауыр аллергиялық реакция)
Ауыз-тамақтың қатерлі ісігі
Баспа (тамақ ауруы)
Жұтыну бұлшық еттерінің сал болып қалуы (инсульт, атеросклероз, мидың қатерлі ісігі және т.б. ауруларды салдары).

Симптомдары
Асты жұтқаннан соң тамақта, кеудеде болатын жайсыздық
Жұтыну кезіндегі ауырсыну болады
Жөтел, тамаққа булығу
Тұншығу (ауа жетпеу)
Дауыстың қарлығуы
Сөлдің бөлінуі
Жұтынғанда кеуденің төс тұсында «кесек тұрғандай», «бөгде зат» тұрып қалғандай сезімде болу
Бастапқыда қатты тағамдарды жұтыну қиын болса, кейін сұйық тағамды да жұты қиындайды

Диагностикасы
Аурудың анамнезін талдау және науқастың шағымын тыңдау
· Науқасты тексеруден өткізу, ауыз қуысын тексеру, лимфа түйіндерін пальпация арқылы тексеру.
· Лабораториялық тексерулер
· Ларингоскопия, эзофагогастродуоденоскопия, Узд тексеру, өңештің рентгенологиясы, ирригоскопия, ЭЭГ, МРТ және т.б. әдістер арқылы тексеру.
рН метр
Дисфагияда гастроэнтеролог, невролог, отоларинголог дәрігерлердің кеңесі қажет.

Емдеу
Дәрі-дәрмектен: протонды помпа ингибиторлары, антибактериалды терапия көрсетілген.
Хирургиялық ем: қатерлі ісіктерді, өңештің тарылуын, қабынуын және т.б. хирургиялық әдспен емдейді.
Диета: асты аз порциядан жеу, асты мұқият шайнау, сұйықтықты көп ішу, алкогольден және өңешті тітіркендіретін ащы, ыстық, суық тағамдардан бас тарту.
Өңешті бірнеше рет арнайы кеңейткішпен кеңейту.

Асқынуы
Өңештегі ісіктен тыныс алудың бұзылуы, тіпті тоқтап қалуы
Эзофагит (өңештің қабынуы)
Созылмалы эзофагит өңештің қатерлі ісігіне немесе асқазанның бастапқы бөлігінің қатерлі ісігіне ұласуы мүмкін.
Аспирациялық пневмония
Өкпе абцессі
Пневмосклероз
Тамақтың дұыс түспеуінен денедегі салмақтың азаюы
Ағзаның су жетіспеушілігінен құрғауы

Профилактикасы
Ауруды асқындырмай емдеу
Дұрыс тамақтану режиміне өту
Темекі және ішімдіктен бас тарту
Балаларға мұқият болу. Ойыншық, майда түйме және т.б. заттарды аузына салып қоймау
Тамақты шайнап жеу процессін қадағалау