Социогенез туралы теориялардың алуан түрлілігі

Содержание

Слайд 2

Оқу мақсаты Бағалау критерийлері
«социогенез», «қалыптасқан көзқарас» мағыналарды қолдану «Өркениеттік көзқарас» тарихи процестерді

Оқу мақсаты Бағалау критерийлері «социогенез», «қалыптасқан көзқарас» мағыналарды қолдану «Өркениеттік көзқарас» тарихи
түсіндіру;
социогенездің әр түрлі теорияларын жүйелеп, қорытынды жасау

«Социогенез», «қалыптасқан көзқарас», «өркениеттік көзқарас», ұғымдарын біледі
Тарихи процестерді түсіндіру үшін оларды пайдаланады.
«Формациялық» және «өркениеттік көзқарастардың» ерекшеліктерін біледі,
Оларды салыстырады және жалпы және айырмашылықтарды айқындайды.

Слайд 3

СОЦИОГЕНЕЗ ТЕОРИЯЛАРЫ
Социогенез – (лат.societas «қоғам» және көне грек.genesis «пайда болу») – 1)

СОЦИОГЕНЕЗ ТЕОРИЯЛАРЫ Социогенез – (лат.societas «қоғам» және көне грек.genesis «пайда болу») –
қоғамның пайда болуы жөнінде ілім; 2) қоғамның даму (эвалюция) тарихы.

Слайд 4

Әлеуметтік прогресс теориясы.
XVIII ғасыр ағартушылары адамзат даму жолының торабы әлеуметтік прогресс

Әлеуметтік прогресс теориясы. XVIII ғасыр ағартушылары адамзат даму жолының торабы әлеуметтік прогресс
деп санады.
Адамзат қоғамының даму теориясын бірсызықты тұрғыда түсіндіру негізін XVIII ғасырда өмір сүрген шотландық ойшыл Адам Фергюсонның тарихи – философиялық теориясы қалады. Ол адамзат қоғамы «жабайлық», «тағылық», «өркениет» секілді үш сатыдан дамитындығын көрсетеді.
Фергюсонның пікірінше, бүкіл адамзат ағылшында «жабайы күйде », яғни мүліктік және әлеуметтік өзгешеліктерді білмейтін «қарапайым» терімшілер мен аңшылар қауымдастығынан тұрады. Сонан соң баяу әлеуметтік прогресс барысында малшаруашылығы мен егіншілікті игере отырып, адамзаттың айтарлықтай бөлігі мүліктік теңсіздік пен әлеуметтік иерархиясы пайда болған «тағылық» кезеңге аяқ басты.
«Тағылық» кезеңнен кейін кейбір қауымдастықтар таптық стратификация, мемлекет, қалалар мен жазу мәдениеті секілді сипаттамалары бар «өркениеттің» жоғары сатысына көшті. Фергюсон мұндай қауымдастықты өркениетті деп атады.

Слайд 5

Эволюциялық тұрғыдан қарау.
Адамзат қоғамын биологиялық ағзаға балама
ретінде қарастырды. Оның пікірінше, адамзат

Эволюциялық тұрғыдан қарау. Адамзат қоғамын биологиялық ағзаға балама ретінде қарастырды. Оның пікірінше,
қоғамы үнемі эволюциялық жолда келеді, яғни ол қоршаған ортаның сын – қатерлеріне бейімделе және оған жауап бере отырып, қарқынды және біртіндеп даму үстінде. Спенсер барлық халықтардың тағдыры бір деп есептеді, алайда олардың сың – қатерлерге сәтті не сәтсіз бейімделуіне байланысты эволюция екпіні әрқалай жүзеге асады.

Герберт Спенсер
(1820 – 1903)

Слайд 6

Джеймс Фрезер
(1854 – 1941)

Джеймс Фрезер эволюциялық теориясында адамзаттың рухани өмірінің дамуы «магия»

Джеймс Фрезер (1854 – 1941) Джеймс Фрезер эволюциялық теориясында адамзаттың рухани өмірінің
- «дін»- «ғылым» секілді бірсызықты бағытта өрбитінің ұсынды

Слайд 7

Карл Маркс
1818 - 1883

Фридрих Энгельс
1820 - 1895

Формациялық тұрғыдан қарау. Бұл бағыттың негізін

Карл Маркс 1818 - 1883 Фридрих Энгельс 1820 - 1895 Формациялық тұрғыдан
Карл Маркс пен Фридрих Энгельс болды. Олар қалыптастырған теория бойынша, адамзат қоғамы төменгі сатыдан жоғарыға қарай дамиды. Тарихи процесс – қоғамдық – экономикалық формацияның, яғни белгілі бір өндіріс тәсілдеріне негізделген қоғамның тарихи түрінің заңды, объективті келісілген ауысуы.

Слайд 8

Карл Маркс қоғамдық – экономикалық формацияның тарихи үш түрі болған деген тұжырым

Карл Маркс қоғамдық – экономикалық формацияның тарихи үш түрі болған деген тұжырым жасады:
жасады:

Слайд 9

Кеңес ғылымында К.Маркстің жалпы методологиялық тұжырымы нақылданды да
«бесмүшелік» деген қабылданды

Кеңес ғылымында К.Маркстің жалпы методологиялық тұжырымы нақылданды да «бесмүшелік» деген қабылданды

Слайд 10

Коммунизм – бұл капиталистіктен кейінгі қоғамдық – экономикалық формация.
Ол заң алдында

Коммунизм – бұл капиталистіктен кейінгі қоғамдық – экономикалық формация. Ол заң алдында
барлығының тең екендігімен, тұтыну игіліктерінің молдығымен, қоғамда терең әлеуметтік – таптық жіктелудің болмауымен, қалың бұқараның басқару істеріне белсенді араласуымен сипатталады. Коммунизмде қала мен ауыл арасындағы айырмашылық жойылады, еңбек механизм арқылы жүргізіледі әрі шығармашылық сипатқа ие болады, ерлер мен әйелдер өздерін жетілдіруде теңдей мүмкіндіктерге ие болады.

Слайд 11

Экономикалық өсімнің кезендері:

У.У.Ростоу
(1916 – 2003)

Дәстүрлі аграрлық қоғамның белгілері – техникаларының қарапайымдылығы, ауылшаруашылығының

Экономикалық өсімнің кезендері: У.У.Ростоу (1916 – 2003) Дәстүрлі аграрлық қоғамның белгілері –
басымдылығы, таптық-сословиелік жіктелісінің болуы
Өтпелі қоғам, онда кәсіпкерлік пен кәсіпкер қалыптасып, ұлттық мемлекеттің пайда болуы
«Қозғалыс» кезеңі, өндірістік революциялар мен реформалардың жүзеге асуы
Жетілу кезеңі, ғылыми – техникалық революция мен урбандалудың жүзеге асуы
«Ауқымды жаппай тұтыну» дәуірі. Бұл кезеңде қызмет көрсету саласы айтарлықтай өсіп, тұтыну тауарларының өндірісі мен олардың экономиканың басты секторына айналуы байқалады.

Модернизациялық тұрғыдан қарау

Слайд 12

Екінші дүниежүзілік соғыстан капиталистік және
социалистік екі әлеуметтік – экономикалық
жүйені конвергенциялау

Екінші дүниежүзілік соғыстан капиталистік және социалистік екі әлеуметтік – экономикалық жүйені конвергенциялау
(жуықтау) теориясы пайда болды. Теорияны алғаш рет 1944 жылы Питирим Сорокин жария етті.

П.А.Сорокин
(1889 - 1968)

Слайд 13

Өркениеттік тұрғыдан қарау.
Тәуелсіз бірнеше мәдениеттер мен өркениеттер тіршілігі жөнінде айтқан XX ғасыр

Өркениеттік тұрғыдан қарау. Тәуелсіз бірнеше мәдениеттер мен өркениеттер тіршілігі жөнінде айтқан XX
тарихшысы Освальд Шпенглер болды. Ол адамзаттың бүкіл тарихын өзіндік ерекше «жаны бар» көптеген бірегей және қайталанбас мәдениеттердің пайда болуы, гүлденуі және жойылуы ретінде қарастырды.
Өркениеттік тұрғыдан қарау адамды тарихты қалыптастырушы жасампаз ретінде бағалап, қоғамдағы рухани факторларының дамуына, жекелеген қоғамдар мен мемлекеттердің және халықтар тарихының ерекшелігіне басым бағыт береді

О.Шпенглер
(1880- 1936)

Слайд 14

Тапсырмалар:
Социогенез дегеніміз не?
Қоғам дамуындағы формациялық тұрғыдан қарау туралы не білесің? Неліктен

Тапсырмалар: Социогенез дегеніміз не? Қоғам дамуындағы формациялық тұрғыдан қарау туралы не білесің?
бұл көзқарас ескірді?
Қоғамдық дамуда модернизациялық тұрғыдан қараудың мәні неде?
Өркениеттік тұрғыдан қарау туралы не білесін? Оның қоғамның дамуына әсері қандай болды? Өкілдерін атап көр.
Қоғам дамуында циклдік дамудың принциптерін түсіндіре аласың ба?
Дескрипторлар:
«Социогенез» ұғымдарын біледі;
Қоғам дамуындағы формациялық тұрғыдан қарау туралы біледі, мысал келтіреді;
Қоғамдық дамуда модернизациялық тұрғыдан қараудың мәнің біледі;
Қоғам дамуында циклдік дамудың принциптерін түсіндіреді.
Имя файла: Социогенез-туралы-теориялардың-алуан-түрлілігі.pptx
Количество просмотров: 45
Количество скачиваний: 0