АИВ инфекциясын бақылау түрлері. МҰ-да медициналық қызметкерлердің жарақатын азайту бойынша басты ұстанымдар

ВИЧ инфекциясын бақылау түрлері:
Клинико-диагностикалық
Лабораторлық-диагностикалық
Клиникалық-эпидемиологиялық

Міндетті түрде АИВ инфекциясына бақылауға алынатын адамдар:
-Қанның, қан плазмасының, сперманың және басқа
да биологиялық сұйықтықтардың донорлары;
-Жүкті әйелдер;
Міндетті түрде тексерілу қажет (жұмысқа
алынғанда және кезекті мед.тексерілімдерде):
-дәрігерлер, орта және кіші
мед.қызметкерлер(барлық мед.ұйымдар...)
-ғылыми-зерттеу орталықтарында сонын ішінде
мед.препараттарды дайындайтын қанмен қандай да
байланысқа түсетін ғылыми жұмысшылар, ғылыми
мамандар;

Сонымен қатар:
Әскери қызметкерлер, әскерге шақырылатындар
Шетел азаматтары, азаматтығы жоқ адамдар, мемлекетте 3 айдан астам уақыт болатындар;

Қауіпсіздік стандартты сақтық
шаралары
ҚСШ-Науқас пен медициналық персонал арасындағы қан немесе басқа да шырышты бөлінділермен жұғатын инфекциялардың алдын- алуға бағытталған іс- шаралар жиынтығы.
ҚСШ барлық мекемелерде барлық персоналдар орындауға тиісті іс- шара болып табылады.

Қауіпсіздік стандартты сақтық шараларын организмнің келесі биологиялық шырышты бөлінділерімен жұмыс орындағанда қолдану керек:
қан;
сперма;
Қынаптық секрет;
қан жұғындысы бар қандай да бір сұйықтық;
АИТВ –ға күдігі бар кез- келген аспаптармен;
АИТВ әлі анықталмаған сұйықтықтар (синовиалді сұйықтық, цереброспиналді сұйықтық, плевралді сұйықтық, перитонеалді сұйықтық, перикардиалді сұйықтық, амниотикалық сұйықтық).

Барлық адамдар білуі тиіс!!! АИВ берілу қауіпі
жоқ сұйықтықтар:
несеп;
сілекей;
көз жасы;
тер;
фекалий;
құлақ құлығы;
құсық;
қақырық;
мұрын бөлінділері.

Қандай да бір мекемелердегі қауіпсіздік стандандартты сақтық шараларын медициналық қызметкерлерінің сақтауы туралы Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау туралы заңында қаралған::
«Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы» ҚР кодесі 19 тарау 18.09.2009ж
«АИВ инфекциясын және ЖИТС алдын-алу және емдеу туралы» ҚР заңы 07.07.2006ж
«Қазақстан Республикасы азаматтарының денсаулығын қорғау туралы» ҚР заңы

Мекемелердегіпарентеральді жолмен берілетін инфекциялардын алдын алып, жұғу қауіпін төмендету үшін медициналық қызметкерлер келесі сақтық шараларын орындауы тиіс:
Медициналық қызметкерлер тексеріліп жатқан барлық науқастарға АИВ инфекциясы бар науқас ретінде қабылдауы тиіс, яғни қан немесе оның компоненттерімен жұмыс жасағанда міндетті түрде қолғап киюі тиіс;
Міндетті түрде халат киіп, әр пациенттен кейін қолғап ауыстырып тұруы тиіс. Мүмкіндік болмаған жағдайда қолғапты әрбір науқастан кейін өңдеу керек;
Қолдарында жаралары, жарақаттары, тері зақымдалулары бар медициналық қызметкерлер науқасты емдеуге немесе қандай да бір манипуляциялар жасауға уақытша жіберілмейді;
Процедура барысында қан шашырау қауіпі бар болса, үстіне халат, фартук, мұрын мен ауызды маскамен жауып, көзге көзілдірік киюі тиіс..

Қан жұғылған заттар немесе медициналық аспаптар, бір реттік аспаптар міндетті түрде жабық контейнерлерге салынып, кейін утилизацияға жіберілуі тиіс. Зарарсыздандыру жолы гепатит В, С, Д бірдей;
Көп реттік қолдануға арналған кесетін, тесетін құралдарды ылғал өткізбейтін, маркерленген, зарарсыздандыруға арналған контейнерлерге саламыз.
Барлық жұмыс орындары Для предупреждения уколов қолдану ережелері бар құжаттармен, залалсыздандыру сұйықтығымен және шұғыл жағдайлар кезінде қажетті дәрі- дәрмек қобдишасымен қамтамасыз етілуі тиіс.

Егер инфицирленге материал еденге, қабырғаға, жихазға немесе құралдарға тиіп кетсе, сол жерде мекемедегі стандартқа сәйкес залалсыздандырғыш препараттармен өңдейді.
Аз мөлшердегі инфицирленген материал болса, онда оны 2 реттік дез.растворға малынған ветошьпен өңдейді.
Көп мөлшердегі инфицирленген материал болса, онда 2 реттік дезрастворға малынған құрғақ ветошьпен өңдейді.
Ластанған, инфицирленген ветошьті дез.раствор құйылған контейнерге салады.

ҚОРЫТЫНДЫ
Әрбір медициналық қызметкер АИВ инфицирленген науқастармен, инфицирленген материалдармен жұмыс жасағанда қауіпсіздік стандартты сақтық шараларын сақтауға міндетті. Және оның жұғу қаупінің алдын- алып, оның жұғуын азайтуға ат салысуы керек.
Қазіргі таңда АИВ инфекциясына алдын алу шаралары, яғни вакцина немесе оның толық жазылуын қамтамасыз ететін дәрі- дәрмектер мен емдеу жолдары болмағандақтан медициналық қызметкерлер жай ғана қауіпсіздік стандартты сақтық шараларын өзінің денсаулығы үшін сақтауы тиіс. Яғни өз ісіне өзі жауапты болуы керек.