Шегрен ауруы

ЖОСПАР
Кіріспе
Негізгі бөлім
- Шегрен ауруы, анықтамасы
- Этиология және патогенезі
- Клиникалық көрінісі
- Диагностикасы, емі
Қорытынды
Пайдаланған әдебиеттер

Шегрен ауруы
—ағзадағы секрет бөлетін бездердің зақымдалуымен жүретін дәнекер тіннің жүйелі аутоиммунды ауруы.
Ауру дәнекер тіннің жүйелі аурулары тобына кіреді.
Алғаш рет 1933 жылы швед офтальмологы Шегрен сипаттаған.
Аурудың басым бөлігі әйелдерде кездеседі (до 95%).
20-50 жастағы адамдар ауырады.

Этиологиясы және патогенезі
Аутоиммунды процестердің дамуына алып келетін ағзаның эндокринді бұзылыстары.
Иммунды жүйенің бұзылыстары.
Шегрен ауруының негізгі морфологиялық белгісі экзокринді бездердің лимфоплазмажасушалық инфильтрациясы болып табылады. Бұл бездік аппараттың қызметінің бұзылуы мен паренхиманың біртіндеп алмасуына алып келеді.

Клиникалық көрінісі
Құрғақ кератоконъюнктивит
Жарықтан қорқу, көздің ашуы және көзде құм тұрғандай сезімнің болуы
Қарау кезінде көз конъюнктивасының ісінуі және конъюнктивальді қуыста шырышты бөліністің болуы.
Сілекей бездерінің зақымдалуы
Сілекей бөлінуінің төмендеуі(ксеростомия), сілекей бездерінің ұлғаюы, созылмады паротиттің дамуы
Еріннің қызыл шекарасының құрғауы, «заедалар»
стоматит
Регионарлы лимфа түйіндерінің ұлғаюы
отит
трахеобронхитттер, синуситтер

Қынаптың құрғауы, ауыру және қышу сезімі
рецидивті эрозивті емес артрит
генерализованная лимфаденопатия, гепатомегалия, спленомегалия
псевдолимфома, лимфома
интерстициальді пневмония, альвеолярлы өкпе фиброзы
канальцевый ацидоз
гломерулонефрит
синдрома Рейно
рецидивирующие гипергамма- и криоглобулинемическая пурпура; язвенно-некротический васкулит; периферическая полинейропатия, полиневрит, неврит лицевого и тройничного нерва.
Дәрілерге, тағамдарға және тұрмыстық химиялық заттарға аллергия

Диагностика
ANA-профиль (anti-nuclear antibody - антиядерные антитела). Типичные маркеры - SSA/Ro and SSB/La, из которых SSB/La более специфичный; SSA/Ro часто ассоциирован с другими аутоиммунными состояниями, но часто присутствует у больных синдромом Шегрена
Сиалометрия.
Аскорбин қышқылымен симмуляция жасағанда қалыпты жағдайда 5 минутта 5,6-6,0 сілекей бөлінуі керек.
Науқас 15 минут бойы пробиркаға сілекейін жинау керек. 1,5 мл көлеміндегі сілекей оң нәтижелі болып табылады.

3) Ширмер сынамасы. Жастың бөлінуін бағалау:филтрленген қағаз сызығы көздің төменгі жағына 5 минутқа қойылады, содан соң дымқылданған қағаз бөлігін өлшейді.Шегрен ауруында дымқыл бөлік 5 мм-ден төмен болады. Жас бөлу қыметі жас ұлғайған сайын және басқа аурулар кезінде де төмендейтінін ескеру қажет .

Сиалография. Рентгенконтрастты зерттеу. Құлақ маңы безінің ағынына контрастты затты салады. Содан соң осы аймаққа рентгенографияны жүргізеді. Шегрен синдромы кезінде бездің деструкциясы анықталады.
Саңылау шамының көмегңмен көзді қарау. Көздің бетіндегі құрғақтықты анықтауға мүмкіндік береді.
Ерін биопсиясы. Сілекей безінің лимфоциттермен инфильтрациясы анықталады.
Сілекей бездерін УДЗ-тексеру. Диагностикалаудың қарапайым, қауіпсіз түрі. Без ағынындағы тастарды анықтауға болады.

Диффенциальді диагноз:
ревматоидты артрит
Жүйелі қызыл жегі
Жүйелі склеродермия
Бауырдың аутоиммунды аурулары
Офтальмологиялық және стоматологиялық аурулар
Қант диабеті
Гипоменструальді синдром
Біріншілік лимфома

Емі
гормоны (5 мг)
цитостатики (хлорбутин, циклофосфан)
санация очагов хронической инфекции
местная терапия стоматологических и офтальмологических проявлений болезни Шегрена
для борьбы с кандидозом применяется орошение полости рта 2 % раствором двууглекислой соды, смазывание нистатиновой мазью, назначается нистатин по 500 000 ЕД 4-6 раз в день (или леворин, дифлюкан)
для лечения паренхиматозного паротита можно использовать компрессы из 30% раствора димексида.
противопоказаны атропинсодержащие и антигистаминные препараты, способные уменьшить секреторную функцию экзокринных желез.

Местная терапия офтальмологических проявлений болезни Шегрена направлена на преодоление гиполакримии, улучшение регенерации эпителия роговицы и конъюнктивы, профилактику вторичной инфекции. В качестве искусственных слез используется 0,5 % раствор метилцеллюлозы. .
Для борьбы с инфекцией применяются растворы альбуцида, левомицетина, фурацилина.

Лечебная диета
Назначается физиологически полноценная диета с достаточным количеством витаминов. Рекомендуется 5-6-разовое питание. Показано использование жевательной резинки.
Санаторно-курортное лечение при болезни Шегрена - желудочно-кишечного профиля.