Пеллагра анықтамасы

Жоспар
I Кіріспе
II Негізгі бөлім
1) Пеллагра анықтамасы
2) Пеллагра қауіп-қатер факторлары, симптомдары.
3) Пеллагра клиникасы, дифференциальды диагностика
III Қорытынды
4) Пеллагра емі

Пеллагра- авитаминоздардың бір түрі, көп уақыт дұрыс тамақтанбаудан ағзада Витамин РР,белок, триптофан аминқышқылы жеткіліксіздігінен болатын ауру.
Көп адамдар пеллагра инфекциялық ауру деп ойлаған. Америкалық професорлар Джозеф Гольдбергер 1916 жылы пеллагра инфекциялық аурума алде авитаминоз қайсы екенін анықтау үшін өздеріне тәжірбе жүргізген. Олар пеллаграмен ауырған адамнын; қанын, ауыз қуысынан жағынды, тері қабыршақтарын алып – бір ай бойы өздерінін тамақтарына қосқан. Дәрігердің ешқайсысы пеллаграмен ауырмаған, пеллагра инфекциялық ауру деген теория жоққа шығарылған.

Қауіп-қатер факторлары:
- Асқорыту трактының зақымдалуы;
- Ахилия, созылмалы энтериттар;
- Инфекция (өткір дизентерия, туберкулез және т.б);
- алкоголизм;
- сыртқы орта факторлары (күн сәулесі, ультрафиолет);
- никотинге деген организмнің жоғарғы сұранысы (жүктілік, лактация, ауыр физикалық жұмыс, дұрыс тамақтанбау)

Симптомдары;
Пеллаграның класикалық аты – 3 “Д” ауруы –ДИАРЕЯ,ДЕРМАТИТ,ДЕМЕНЦИЯ . Ағылшын кітаптарында кейде 4 Д ны қосады DEATH-өлім
Негізгі симптомдары
Фотодерматоз
Ашушандылық
Дерматит, алопеция, эдема
Глоссит
Терінің зақымдалуы
Ұйқысыздық
Әлсіздік
Көңіл-күдің төмендеуі
Атаксия, мүшелер салдануы, перифериялық неврит
Диарея
Дилатационды кардиомиопатия
Деменция

Клиникасы
Клиникалық көріністері пеллагра кезінде басқа гиповитаминоздарға ұқсас болып келеді. Больные жалуются на общую слабость, потерю аппетита, парестезии (ощущение онемения, покалывания, бегания мурашек), жжение во рту, слюнотечение, упорные поносы, боль в животе. Науқас жалпы әлсіздікке, аппетит жоғалуына, парестезияға (жансазданып қалғандай, шаншуға), ауыз қуысында күйдіруге, сілекейдің көп болуына, құсуға, іш аймағындағы ауырсынуға шағымданады. Біраз уақыттан соң науқастың еріндері әсіресе төменгі ерні ісініп жарыла бастайды. Ауыздың шырышты қабаты гиперемирленген, тісінде және тіл астында- қабыршактану. Тілі бір жағына түсіп қалады (кардинальды тіл). Сосын шырышты қабаттары бозарып, емізікшелері атрофияланады. Беткей қабатында терең саңылаулар түзіледі.

Сурет. 1. Пеллагра кезінде терінің зақымдалуы.
Сурет. 2. Пеллагра кезінде тілдің шырышты қабатынын өзгерісі

Обьективті
Обьективті ең алғаш теріде өзгерістердің пайда болуымен одан кейін асқазан- ішек трактысының симптомды зақымдалуы байқалады, кейінірек- нервті- психикалық бұзылыстар және ағзаның жүдеуімен аяғында кейде өліммен де аяқталады. Теріде өзгерістер эритема ретінде, ал өткір кезінде тұтқыр сұйықтыққа толы көпіршіктердің түзіледі, локализациясы (ашық тері аймақтарында бет, мойын, қол- аяқтарда, біраз уақыттан соң- шектен тыс пигментация, зақымдалған аймақтар атрофиясы мен склерозы.Асқазан- ішек трактысының зақымдалуы келесідей көріністер береді; Тілінің ашық-қызыл түсті болуы, жаралы стоматит, іштің үлкеюі, ахлоргидрия. Сонымен қатар анемия макроцитозбен, айқын лейкопения. Пеллагра кезінде полиневрит даму қаупі бар. Психикалық бұзылыстар апатия, депресиямен, естің бұзылуымен, псизоз, галюцинациямен сипатталады.

Дифференциальды диагностика
Аддисон аурумен;
Пернициозды анемия;
Порфиринді ауру.

ЕМІ
Пеллагра диагнозымен түскен науқастар жедел түрде ауруханаға госпитализацияланады. Психикалық және физикалық тыныштық сақтау, 3 уақыт дұрыс калориялы тамақтандуры тағайындалып, ен басты никотин қышқылы науқасқа береді; Балаларға 3-4 жастағы 10-15 мг күніне 2-3 рет, мектепке дейінгі кезеңде -20-30 мг, мектеп кезіндегі балаларға- 50-100 мг, улкен кисилерге 100 мг тамақтын алдында 2-3 рет күніне курсы 15-20 кун, және тағы да В және С тобындағы витаминдер, қан құю, анемияға қарсы және симптоматикалық ем жүргізіледі.